references
262 A N E K S
1
następuje w formie rozporządzenia Prezydenta RP, wydawanego na wniosek ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego. Szczegółowe regulacje dotyczące procedury określone zostały w dokumencie „Kryteria i procedury uznawania obiektu za Pomnik Historii”, przyjętym i zarekomendowanym do stosowania dnia 6 października 2005 r. przez Radę Ochrony Zabytków. Wskazana instytucja została wprowadzona po raz pierwszy w art. 6 ustawą z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury (t. jedn. Dz. U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 ze zm.)54, natomiast w przepisach ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) dokonano rozszerzenia jej zakresu przedmiotowego również o parki kulturowe, a także wprowadzono procedurę umożliwiającą cofnięcie uznania za pomnik historii. Nie bez znaczenia dla oceny pomników historii, jako formy ochrony zabytków, mającej zagwarantować właściwe zarządzanie i ochronę miejsc światowego dziedzictwa, są zmiany legislacyjne, jakie zaszły od dnia wprowadzenia pierwszych przepisów ustanawiających kategorię pomnik historii. Przede wszystkim art. 6 ustawy o ochronie dóbr kultury w pierwotnym brzmieniu nie kwalifikował pomnika historii do katalogu form ochrony zabytków, jak również nie wiązał tej instytucji z rejestrem zabytków, jak ma to miejsce obecnie. Była więc to wyłącznie forma wyróżniania zabytków niew drodze rozporządzenia, może uznać za pomnik historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy o szczególnej wartości dla kultury, określając jego granice”.
54
Wskazany art. 6 ustawy o ochronie dóbr kultury brzmiał: „1. Zabytki nieruchome o szczególnej wartości dla kultury narodowej mogą być na wniosek Ministra Kultury i Sztuki uznane przez Radę Państwa za pomniki historii. 2. Pomniki historii zgłaszane są do Międzynarodowego Rejestru Dóbr Kulturalnych Objętych Ochroną Specjalną na podstawie konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze w dniu 14 maja 1954 r. (Dz. U. z 1957 r. Nr 46, poz. 212). 3. Organizację i sposób ochrony pomników historii określi Minister Kultury i Sztuki w drodze rozporządzenia”. Następnie art. 6 został zmieniony przez art. 1 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 19 lipca 1990 r. o zmianie ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach (Dz. U. z 1990 Nr 56, poz. 322) zmieniającej nin. ustawę z dniem 23 września 1990 r. Art. 6 uzyskał brzmienie: „1. Zabytki nieruchome o szczególnej wartości dla kultury narodowej mogą być na wniosek Ministra Kultury i Sztuki uznane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za pomniki historii. 2. Pomniki historii przedstawiane są Komitetowi Dziedzictwa Światowego w celu wpisania na „Listę dziedzictwa światowego” i objęcia ich ochroną na podstawie Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej w Paryżu w dniu 16 listopada 1972 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 32, poz. 190 i 191). 3. Organizację i sposób ochrony pomników historii określi Minister Kultury i Sztuki w drodze rozporządzenia”.