e Ko N o M i K a K U lt U r Y j a Ko d z i e d z i N a b a d a w c z a 179 · · · · · wspólnie z samorządami tworzą instytucjonalną podstawę społeczeństwa obywatelskiego, działając jako: stowarzyszenia, fundacje, prywatne instytucje zajmujące się dostarczaniem dóbr i usług na zasadach non-profit, kościoły i związki wyznaniowe oraz grupy interesu, na przykład partie polityczne i związki zawodowe. W prowadzonych analizach koncentruję się na wąsko rozumianych instytucjach trzeciego sektora, tzn. stowarzyszeniach, fundacjach i instytucjach zajmujących się dostarczaniem dóbr oraz usług kulturalnych na zasadach non-profit. Pomijam natomiast wymienione w punkcie czwartym kościoły i związki wyznaniowe oraz – stanowiące element władzy – partie polityczne. Polskie ustawodawstwo nie przewiduje możliwości prowadzenia działalności o specyfice non-profit przez różnorodne firmy. Oznacza to na przykład, że prywatne teatry, które chcą działać zgodnie z zasadą non-profit, zazwyczaj przyjmują nie do końca odpowiadającą im formułę prawną stowarzyszenia bądź fundacji. Aby przybliżyć specyfikę funkcjonowania trzeciego sektora w różnych krajach, zacytuję jego opis ze względu na kryterium kulturowohistoryczne, który zamieściłam w swojej pracy poświęconej sektorowi non-profit w kulturze: „Struktura sektora non-profit w różnych krajach jest dostosowana do historycznie ukształtowanych prawnych struktur obowiązujących w poszczególnych państwach. Helmut Anheier proponuje cztery, oparte na podstawach prawnych, typy sektora non-profit. Przytaczam pierwszy i drugi z wyróżnionych przez Anheiera typów sektora nonprofit, albowiem typy trzeci i czwarty dotyczą rozwiązań stosowanych w krajach rozwijających się oraz w krajach islamu i judaizmu, które nie są przedmiotem rozważań w niniejszej pracy. Do pierwszego typu Anheier zalicza sektor non-profitukształtowany w państwach funkcjonujących według prawa cywilnego lub prawa zwyczajowego. Są to głównie państwa Europy Zachodniej i Ameryki Północnej oraz Australia. Francja, Portugalia, Niemcy przez wieki znajdowały się pod wpływem Kościoła katolickiego i silnego państwa. Swoje prawodawstwo opierają one na przepisach prawa cywilnego.