1 94 R o z d z i a ł i i – N o w e w Y z wa N i a e d U K a c Yj N e lub pojęć, odnajdywanie analogii, metaforyzowanie, odchodzenie od powierzchownych wyjaśnień już świadczą o kreatywności osoby, ponieważ podobnie zachowują się osoby o wybitnych osiągnięciach, które swoje sukcesy zawdzięczają kontynuowaniu tego rodzaju aktywności. Osoba ciągle rozwijająca się, akceptująca siebie, szczęśliwa, doświadczająca rzeczywistości w sposób niezwykły zasługuje na miano osoby twórczej, mimo braku dzieł o uznanej wartości. Samorealizacja ma zatem wymiar twórczy z samej swej istoty. Kluczową rolę w uruchomieniu procesu twórczego ma atmosfera towarzysząca zajęciom. Jest pomocna wtedy, gdy cechuje sięotwartością,brakiem sztywnych wymagań, unikaniem nadmiernej krytyki, plastycznością przebiegu procesu dydaktycznego i indywidualnym podejściem do ucznia. W świetle powyższych rozważań szczególną rolę mają do spełnienia działania animacyjne, które w warunkach polskich prowadzone są przede wszystkim przez organizacje pozarządowe. Odznaczające się wspomnianymi cechami, a będące rodzajem spotkania, nie są skierowane do ludzi uzdolnionych bądź skoncentrowanych na podnoszeniu swoich umiejętności, lecz do wszystkich tych, którzy czują potrzebę rozwoju, doświadczania pewnych sytuacji, poszukiwania i błądzenia3. Edukacja kulturalna, odbywająca się poprzez działania animacyjne, przyczynia się z jednej strony do budowania więzi społecznych, rozumienia inności, akceptacji różnorodności i budowania zaufania, z drugiej zaś – do zwiększenia samoświadomości i rozwoju osobistego, refleksji nad tożsamością indywidualną i zbiorową, co ma fundamentalne znaczenie dla spójności społecznej. Intencją edukatorów-animatorów jest zachęcenie do uczestnictwa w niej różnych grup społecznych, a nie tylko dzieci i młodzieży. Oferta edukacyjna przez nich konstruowana uwzględnia możliwości uczestników i nastawiona jest na aktywne, angażujące formy pracy. Ważną cechą projektów edukacji kulturalnej powinno być – i dobrze, że coraz częściej jest – projektowanie działań wokół środowiska lokalnego, jego problemów, dziedzictwa kulturowego i etnohistorycznego, obyczajów, aktywnego 3 Wypowiedź Janusza Byszewskiego, [w:] DLAanimacjakultury,metody/dzia- łania/inspiracje, Warszawa 2009.