292 e d U K a c j a p o p r z e z K U lt U r ę . K r e at Y w N o ś ć i i N N o wa c Yj N o ś ć mających wpływ na rozwój kreatywności, rodzaj i sposób, w jakijesteśmy kształceni jest bardzo ważny: może pobudzać lub brutalniehamować nasze indywidualne zdolności”2. Autorzy rozdziału wskazują, że edukacja artystyczna jest doskonałym przykładem kształcenia, które przeprowadzone w odpowiedni sposób, rozwija nasze wewnętrzne predyspozycje i sprawia, że stajemy się otwarci na świat i kreatywni. Po analizie relacji zachodzących pomiędzy kulturą a edukacją i określeniu, w jaki sposób oddziałują one na pobudzanie kreatywności, autorzy raportu stawiają kolejne pytanie – jak można zwiększyć rolę sztuki i kultury w procesie edukacji? Wnioski nasuwają się same: współczesny model edukacji powinien stanowić interdyscyplinarną całość z wyraźnie zaznaczoną rolą sztuki i kultury jako czynnika wpływającego na rozwój kreatywnego potencjału jednostek. W raporcie wymienione są cztery podstawowe warunki, których spełnienie pozwoli na stworzenie przyjaznego otoczenia edukacyjnego, dzięki któremu uczniowie w nieskrępowany sposób będą mogli rozwijać twórcze myślenie: 1. Należy zapewnić dzieciom fizyczne środowisko o inspirującym charakterze, dające im możliwości nieskrępowanego rozwoju zainteresowań, wewnętrznych predyspozycji oraz interakcji z rówieśnikami. Autorzy raportu powołują się na badanie „Manifesto for a Cerative Britain” (Manifest dla kreatywnej Wielkiej Brytanii) przeprowadzone przez Tate Modern w ramach brytyjskiego programu „Creative Partnerships” (Partnerstwa kreatywne). W badaniu wzięło udział przeszło 3000 uczniów z Wielkiej Brytanii, których poproszono o odpowiedź na pytanie – jak według nich powinna wyglądać kreatywna szkoła? Odpowiedzi jednoznacznie wskazały, że środowisko szkolne powinno mieć mniej formalny charakter; sztuka i kultura powinny ogrywać w nim większą rolę oraz powinno być więcej przestrzeni, w której młodzież mogłaby realizować się pod względem artystycznym. 2. Punktem wyjścia dla kolejnego warunku, który pozwoli na stworzenie przyjaznego środowiska do nauki jest konstatacja autorów wskazująca, iż nie ma kreatywnych uczniów bez kreatywnego 2 Tamże, s. 97, tłum.: autor