słowo wstępNe 7 Słowo wstępne czeństwem, ludźmi. Dobitnie ujął to Jan Paweł II w znanym przemówieniu wygłoszonym w siedzibie UNESCO w Paryżu w 1980 roku: „Człowiek żyje prawdziwym ludzkim życiem dzięki kulturze. […]. Kultura jest tym, przez co człowiek, jako człowiek, staje się bardziej człowiekiem, bardziej jest”1. Człowiek i jego kultura, jego „człowieczeństwo”, kształtują się w długich procesach wychowawczych – od dzieciństwa w zasadzie do końca życia. Edukacja każdego człowieka ma oczywiście ogromne znaczenie dla stosunków międzyludzkich i społeczeństwa. Dziś, jak dobrze wiemy, procesy globalizacji dotykają bardzo głęboko kultury i edukacji. Kryzys zaznacza się we wszystkich kulturach tradycyjnych, religiach, wierzeniach. Rosną znaki zapytania i obawy co do przyszłości, trwają poszukiwania skutecznych rozwiązań na różnych polach. Można postawić pytanie – czy humanistyczne ujęcia Kultury, Człowieka (ludzi i ich kultur) nie mają fundamentalnego, priorytetowego wręcz znaczenia dla przyszłości ludzkiego świata na całej kuli 1 S prawą zasadniczą w naszych rozważaniach na temat kultury jest pojmowanie jej w ścisłym związku z człowiekiem, człowie- PrzemówienieJanaPawłaIIwygłoszonew siedzibieUNESCOw Paryżu 2czerwca1980roku, Polski Komitet do spraw UNESCO, Warszawa 1999. s. 8.