Mikronezja

Tradycyjne żeglarstwo i budowanie piróg na Wyspach Karolińskich
Kraj(e) członkowski(e): Mikronezja

Wpis na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony w 2021 r.

Tradycyjne żeglarstwo i budowanie piróg na Wyspach Karolińskich nawiązuje do wiekowych tradycji budowania łodzi i żeglowania na duże odległości. Społeczności Mikronezji, zwłaszcza te, które zamieszkują peryferyjne wyspy w stanie Yap, pozostają wierne tradycji i nadal budują z miejscowych materiałów pirogi z żaglami. Żeglują po oceanie, tak jak robili to ich przodkowie, bez map i przyrządów do nawigacji. Budowa piróg angażuje całą społeczność. Najpierw należy wybrać i ściąć  odpowiednie drzewo, posługując się precyzyjnym systemem pomiarów drzewa, opartym na autochtonicznej tradycji matematycznej, która niezawodnie się sprawdza. Drewno ociosuje się prawie wyłącznie za pomocą wytwarzanego na miejscu toporka ciesielskiego. Asymetryczna budowa pirogi pozwala na osiąganie znacznej szybkości  podczas żeglowania po płytkich wodach. Żeglarze posługujący się tradycyjnymi metodami nawigacji potrafią odczytywać wskazówki, jakich dostarcza przyroda, orientując się w położeniu na przykład na podstawie zjawisk atmosferycznych. Mimo że zwyczaje i technologie związane z tradycyjnym żeglarstwem i budowaniem piróg już zaniknęły w większości państw regionu Pacyfiku, to one pozwalały dotrzeć do tysięcy wysepek na oceanie. Budowniczowie piróg i żeglarze nadal przekazują swoje umiejętności w tradycyjny sposób, w relacji mistrz-uczeń. Pozostało ich już niewielu. Coraz rzadziej też mają sposobność przekazywania wiedzy i umiejętności, gdyż przekształca się model rodziny, następuje migracja ludności w kierunku większych wysp i preferowane są nowocześniejsze środki transportu.

© 2021 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO