references
N I E M AT E R I A L N E D Z I E D Z I C T W O K U LT U R O W E B R A K U J Ą C E O G N I W O. . .
173
prowadzą programy skierowane do innych państw; włączanie się w udzielanie pomocy humanitarnej państwom, które doświadczyły katastrof naturalnych; zachęcanie do udziału w dialogu międzykulturowym itp.17. Może warto byłoby pomyśleć nad 10 rzeczami, które mogą zrobić Polacy, aby poczuć się dumni z kultury własnego kraju. Na pierwszym miejscu proponuję wpisanie starej, dobrej, zasady filozoficznej: poznaj samego siebie. Proces samopoznania w tak dużej skali nie może dokonać się jednak bez udziału i polityki państwa. Jego podstawowym narzędziem w tym zakresie jest nowoczesny system edukacji. Dotychczasowy brak zaangażowania Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w tę sprawę jest zaś potwierdzeniem tego, że nadal mamy na tym poziomie do czynienia z terra incognita. Z ogromną szkodą dla nas wszystkich.
Podsumowanie
Art. 6 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej stanowi: „Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju”. Dlaczego zatem chronić kulturę i jej fundamenty, do których należy niematerialne dziedzictwo kulturowe? Z prostej przyczyny – ono nadaje znaczenie naszej tożsamości, wskazuje na jej unikalność, zapewnia jej trwanie i rozwój. Granice przestrzenne i czasowe wpływają na istnienie granic w ludzkiej świadomości. Nieobecność bądź nikła obecność w Polsce zagadnienia niematerialnego dziedzictwa kulturowego we właściwym czasie (polityczno-prawnym) i w przestrzeni (społecznej) powoduje, że jest ono dzisiaj nadal brakującym ogniwem w polskim systemie ochrony dziedzictwa kulturowego. A przecież kultura i dziedzictwo kulturowe stają się dziś kluczowym elementem kształtującym aktywność międzynarodową i pozycję państw – jednak tylko tych, które są świadome siły kultury, i które
17
Za J. Nakonieczna, tamże.