references
176 O B E C N A
SYTUACJA PRAWNA W ZAKRESIE OCHRONY I ZARZĄDZANIA...
kulturalnej, a jej dokumenty traktowane są jako autorytatywne wypowiedzi, niezależnie od ich mocy wiążącej w sferze prawa międzynarodowego publicznego2. Dorobek prawny UNESCO obejmuje przy tym liczne konwencje międzynarodowe, z których większość została ratyfikowana przez Polskę. Zgodnie z polską Konstytucją, ratyfikowane i opublikowane w Dzienniku Ustaw umowy międzynarodowe należą do źródeł powszechnie obowiązującego prawa (art. 87 ust. 1 Konstytucji RP), stanowiąc część krajowego porządku prawnego i mogą być bezpośrednio stosowane, chyba że ich stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy (art. 91 ust. 1 Konstytucji RP). Ratyfikowane umowy międzynarodowe są prawem powszechnie obowiązującym, co oznacza, że stają się źródłem praw i obowiązków konkretnych adresatów w krajowym porządku prawnym. Można jednak przyjąć, że wyrażona w art. 9 Konstytucji RP generalna zasada przestrzegania prawa międzynarodowego nakazuje nam uwzględniać cały dorobek prawny UNESCO, w tym liczne Zalecenia (Rekomendacje), należące do kategorii soft law. Zasada zgodności prawa wewnętrznego z porządkiem międzynarodowym nie obejmuje bowiem jedynie umów międzynarodowych, lecz całe wiążące Polskę prawo międzynarodowe. Dotyczy to więc zarówno umów, niezależnie od ich ratyfikacji, jak i pozostałych źródeł publicznego prawa międzynarodowego. To wszystko sprawia, że w niniejszym artykule przedstawione zostaną wybrane uwagi dotyczące stanu wdrożenia ratyfikowanych przez Polskę Konwencji UNESCO, a także wskazany zostanie kierunek, w jakim powinny zmierzać zmiany w polskich przepisach, tak aby odpowiadały one wymaganiom konwencyjnym, ale również duchowi aktów UNESCO oraz dobrym wzorom wskazanym w wybranych Zaleceniach UNESCO.
Dotychczasowe zaniedbania w zakresie wdrożenia ratyfikowanych Konwencji UNESCO
Pierwsza z Konwencji, której stan wdrożenia chciałabym poddać ocenie, wpisuje się w powstanie i rozwój prawa konfliktów zbrojnych.
2
M. Chełmińska, Rola UNESCO w kształtowaniu uniwersalnych norm polityki
kulturalnej, Kultura i Społeczeństwo nr 3/1982, s. 1.
