references
W D R O Ż E N I E P R AW O DAW S T WA U N E S C O D O P O LS K I E G O P O R Z Ą D K U . . .
177
Sztuka (dziedzictwo kulturowe) od dawna uważana była za jedną z głównych „ofiar” toczących się wojen3. Działania na szkodę dziedzictwa kulturowego zostały jednak uznane za delikt międzynarodowy na podstawie Konwencji haskiej z 1954 roku o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego4, obejmującej zespół norm regulujących postępowanie w czasie wojny i pokoju, w celu zachowania dziedzictwa kulturowego. Zobowiązania wynikające z Konwencji z 1954 roku zostały odzwierciedlone w przepisach ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami5. Zgodnie z art. 88 niniejszej ustawy, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego opracowuje krajowy plan ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych oraz koordynuje realizację zadań mających na celu zabezpieczenie zabytków przed skutkami zagrożeń wynikających z sytuacji kryzysowych. Odzwierciedleniem postanowień Konwencji z 1954 roku jest ponadto Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 roku w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych6, wydane na podstawie art. 88 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie z tym Rozporządzeniem, ochrona zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych polega na planowaniu, przygotowaniu i realizacji przedsięwzięć zapobiegawczych, dokumentacyjnych, zabezpieczających, ratowniczych i konserwatorskich, mających na celu uratowanie zabytków przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zaginięciem. W szczególności jest to realizowane poprzez zapobieganie i prowadzenie prac przygotowawczych (w czasie poprzedzającym wystąpienie konfliktu), podwyższenie gotowości (wprowadzonej w okresie narastania bezpośredniego
3 4
L. D. Duboff, Ch. O. King, Art law in a nut shell, St. Paul, Minn. 2000, s. 26. Konwencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego wraz
z Regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz Protokół o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. Haga, 14 maja 1954 r. (Dz. U. z 1957 r., Nr 46, poz. 212).
5 6
Dz. U. z 2003 r., Nr 162, poz. 1568 z późn. zm. Dz. U. z 2004 r., Nr 121, poz. 2153.
