references
W D R O Ż E N I E P R AW O DAW S T WA U N E S C O D O P O LS K I E G O P O R Z Ą D K U . . .
179
w 2011 roku Drugiego Protokołu do Konwencji haskiej z 1954 roku o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 roku9. Drugi Protokół wprowadza pojęcie „ochrony wzmocnionej”, która została ustanowiona na podstawie art. 10 i 11. Zgodnie z przyjętym w Drugim Protokole założeniem, zapewnia się nietykalność dóbr kulturalnych objętych ochroną wzmocnioną. Strony konfliktu zapewnią w związku z tym nietykalność dobrom kulturalnym objętym ochroną wzmocnioną poprzez powstrzymanie się od czynienia takich dóbr obiektem ataku i od jakiegokolwiek wykorzystywania takich dóbr lub ich bezpośredniego otoczenia dla wsparcia działań wojskowych. Wdrożenie przepisów dotyczących ochrony wzmocnionej wymaga wskazania obiektów, które miałyby zostać objęte tą ochroną. Rodzi to pytania w świetle obowiązującej konstrukcji regulacji ochronnej oraz przyjętych form ochrony, a także dodatkowo wymaga określenia sposobu i kryteriów doboru dóbr kulturalnych z terytorium Polski, które miałyby zostać objęte ochroną wzmocnioną. Pamiętać należy, że chodzi o dziedzictwo kulturowe o największym znaczeniu dla ludzkości, które jest chronione na mocy odpowiednich krajowych środków prawnych i administracyjnych, uznających jego wyjątkową wartość kulturową i historyczną oraz zapewniających ochronę w najwyższym stopniu. Ponadto artykuł 15 Drugiego Protokołu wymaga wprowadzenia sankcji za poważne naruszenie niniejszego Protokołu. W szczególności art. 15 ust. 1 stanowi, że każda osoba popełnia przestępstwo w rozumieniu niniejszego Protokołu, jeżeli celowo i z naruszeniem Konwencji lub niniejszego Protokołu dopuszcza się któregokolwiek z następujących czynów: a) czyni celem ataku dobro kulturalne objęte ochroną wzmocnioną; b) wykorzystuje dobro kulturalne objęte ochroną wzmocnioną lub jego najbliższe otoczenie do wsparcia działań wojskowych; c) powoduje rozległe zniszczenia lub zawłaszcza dobro kulturalne objęte ochroną na mocy Konwencji lub niniejszego Protokołu; d) czyni dobro kulturalne objęte ochroną na mocy Konwencji i niniejszego Protokołu celem ataku;
9
Dz. U. z 2011 r., Nr 187, poz. 1114.
