references
W D R O Ż E N I E P R AW O DAW S T WA U N E S C O D O P O LS K I E G O P O R Z Ą D K U . . .
187
Analiza polskiego ustawodawstwa uprawnia do sformułowania poważnych wątpliwości, czy spełniamy warunki, jakie stawia Państwom Stronom Konwencja z 1972 roku. Mając na względzie ogólną kondycję regulacji w obszarze ochrony zabytków, trudno uznać, że gwarantują one właściwą jakość zarządzania miejscami wpisanymi na Listę światowego dziedzictwa. Można tu chociażby wskazać na brak adekwatnych instrumentów zarządzania miejscami światowego dziedzictwa, brak przepisów pozwalających na skuteczną ochronę w strefie buforowej czy brak podstaw dla sprawowania monitoringu cennych kulturowo miejsc i obszarów. To stawia polskie wpisy na Liście światowego dziedzictwa przed wyzwaniem uporządkowania problemów prawnych związanych z zarządzaniem z poszczególnymi obiektami i obszarami, a także wprowadzenia regulacji spełniającej wymagania konwencyjne.
Nowe ratyfikacje – nowe wyzwania dla ustawodawcy
Wśród konwencji UNESCO ratyfikowanych w ostatnich latach i czekających na wdrożenie jest Konwencja w sprawie ochrony kulturowego dziedzictwa niematerialnego z 2003 roku19. Zgodnie z przepisami tej Konwencji, ochronie podlegają zwyczaje, obrzędy, mity, legendy, rzemiosło tradycyjne czy sztuka tańca, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Jako ulotne świadectwa ludzkiej potrzeby tworzenia, wraz z malarstwem, rzeźbą, architekturą i literaturą, składają się na kulturę grup, społeczności i narodów. Konwencja z 2003 roku definiuje niematerialne dziedzictwo kulturowe jako „praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i, w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część swojego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości (…)”20.
19 20
Dz. U. z 2011 r., Nr 172, poz. 1018. Por. L. Kolankiewicz, Istota dziedzictwa niematerialnego w rozumieniu
Konwencji UNESCO z 2003 roku, w niniejszej publikacji, s. 61-104.
