references
ZALECENIA DOTYCZĄCE WDROŻENIA PRAWODAWSTWA UNESCO...
229
I.
Wprowadzenie
Niniejsze opracowanie zostało przygotowane jako podstawa dla sformułowania wniosków legislacyjnych, dotyczących właściwego wdrożenia prawodawstwa UNESCO do polskiego porządku prawnego. Potrzeba systemowych zmian w obszarze prawnej ochrony dziedzictwa kulturowego została wyraźnie podkreślona na etapie uchwalania ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 75, poz. 474)1, jak i w wcześniejszej literaturze, orzecznictwie sądów administracyjnych czy stanowisku środowisk zaangażowanych w zachowanie dziedzictwa kulturowego w Polsce. W związku z tym nowelizacja obowiązujących ustaw czy też uchwalenie całkowicie nowej ustawy jest nieuchronne. Dodatkowo Polska stoi przed wyzwaniem wdrożenia nowych Konwencji UNESCO, które weszły do porządku prawnego, a nie zostały implementowane w przepisach krajowych (np. Konwencja w sprawie ochrony kulturowego dziedzictwa niematerialnego z 2003 r.), a także urzeczywistnienia zaleceń wydanych w ostatnich latach rekomendacji (w tym przede wszystkim Zalecenia (Rekomendacji) w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego z 2011 r., która wprost zobowiązuje do przyjęcia nowych rozwiązań normatywnych w celu realizacji tzw. podejścia krajobrazowego do ochrony dziedzictwa kulturowego). Sformułowanie zaleceń dotyczących wdrożenia dorobku prawnego UNESCO do polskiego porządku prawnego wymaga na wstępie ustalenia metodologii prac nad nowymi przepisami, a następnie wskazania roli prawo1
Podkreślał to m.in. poseł Marcin Zawiła, sprawozdawca podkomisji, na posiedzeniu połączonych Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 19 stycznia 2010 r.: „ (…) Sejm, Komisje, rząd, wszyscy stoją przed problemem stworzenia nowej ustawy o ochronie zabytków. W moim przekonaniu największą wadą obecnej ustawy o ochronie zabytków jest jedna forma ochrony zabytków, czyli forma rejestru zabytków. Tak naprawdę stworzyliśmy system, w którym chronimy wszystko, a często nie chronimy rzeczy najbardziej wartościowych” (biuletyn 3263/ VI). Potrzeba pilnych zmian w regulacji dotyczącej ochrony zabytków była również podkreślana w czasie posiedzenia komisji sejmowej w dniu 12 kwietnia 2012 r.
