references
ZALECENIA DOTYCZĄCE WDROŻENIA PRAWODAWSTWA UNESCO...
233
II.
Znaczenie prawodawstwa UNESCO dla polskiego porządku prawnego
Znaczenie publicznego prawa międzynarodowego dla systemu prawa wewnętrznego w Polsce należy oceniać przez pryzmat przepisów Konstytucji RP. Ratyfikowane i opublikowane w Dzienniku Ustaw umowy międzynarodowe należą do źródeł prawa powszechnie obowiązującego (art. 87 ust. 1 Konstytucji RP), stanowiąc część krajowego porządku prawnego. Mogą one być bezpośrednio stosowane, chyba że jest to uzależnione od wydania ustawy (art. 91 ust.1 Konstytucji RP). Jest to zwykle konieczne, gdy postanowienia umowy międzynarodowej zostają uznane za nie dość precyzyjne i klarowne, aby mogły być podstawą do wydawania aktów stosowania prawa3. Ratyfikowane umowy międzynarodowe są prawem powszechnie obowiązującym, co oznacza, że stają się źródłem praw i obowiązków konkretnych adresatów w krajowym porządku prawnym. Obowiązek ich przestrzegania dotyczy wszystkich organów administracji publicznej4, jak i obywateli, o czym stanowi art. 83 Konstytucji5. Należy również zwrócić uwagę na treść art. 9 Konstytucji RP, z którego wynika generalna zasada przestrzegania prawa międzynarodowego. Zasada zgodności prawa wewnętrznego z porządkiem międzynarodowym nie obejmuje jedynie umów międzynarodowych, lecz całe wiążące Polskę prawo międzynarodowe. Dotyczy to więc zarówno umów, niezależnie od ich ratyfikacji, jak i pozostałych źródeł publicznego prawa międzynarodowego. Przepis art. 9 Konstytucji RP stanowi umocnienie pozycji Polski, jako członka społeczności międzynarodowej, realizując zawartą w art. 2 Konstytucji RP zasadę państwa prawnego zarówno w stosunkach wewnętrznych, jak i zewnętrznych6.
3
4 5 6
K. Działocha, Komentarz do art. 91 Konstytucji [w:] Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, red. L. Garlicki, Warszawa 1999, s. 3. Zob. wyrok TK z 19 grudnia 2002 r., sygn. K 33/02, OTK ZU Nr 7/2002, poz. 97. Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. M. Masternak-Kubiak, Przestrzeganie prawa międzynarodowego w świetle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, Kraków 2003, s. 182.