references
ZALECENIA DOTYCZĄCE WDROŻENIA PRAWODAWSTWA UNESCO...
239
Zobowiązania wynikające z Konwencji z 1954 r. zostały uwzględnione w przepisach ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, wprowadzając art. 88, zgodnie z którym minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego opracowuje krajowy plan ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych oraz koordynuje realizację zadań mających na celu zabezpieczenie zabytków przed skutkami zagrożeń wynikających z sytuacji kryzysowych. Odzwierciedleniem postanowień Konwencji z 1954 r. jest ponadto Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych21, wydane na podstawie art. 88 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie z tym Rozporządzeniem ochrona zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych polega na planowaniu, przygotowaniu i realizacji przedsięwzięć zapobiegawczych, dokumentacyjnych, zabezpieczających, ratowniczych i konserwatorskich, mających na celu uratowanie zabytków przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zaginięciem. W szczególności jest to realizowane poprzez zapobieganie i prowadzenie prac przygotowawczych (w czasie poprzedzającym wystąpienie konfliktu), podwyższenie gotowości (wprowadzonej w okresie narastania bezpośredniego zagrożenia przez właściwe organy kierowania kryzysowego zgodnie z ustawą z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej22), reagowanie (w czasie wystąpienia konfliktu), zabezpieczenie i dokumentowanie (po zakończeniu konfliktu). Skuteczność działań oparta jest w szczególności na tworzeniu planów ochrony zabytków na wypadek wojny przygotowywanych przez jednostki organizacyjne posiadające zabytki (plan ochrony zabytków jednostki organizacyjnej) oraz poszczególne jednostki podziału administracyjnego (gminny, powiatowy, wojewódzki i krajowy plan ochrony zabytków). Plany te są integralną częścią planów obrony cywilnej i podlegają corocznej aktualizacji w terminie do dnia 31 marca każdego roku, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego (§ 5 Rozporządzenia). Zgodnie z § 7 Rozporządzenia plany ochrony zabytków należało sporządzić w nieprzekraczalnym terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia (a więc od dnia 13 października 2004 r.).
21 22
Dz. U. Nr 121, poz. 2153. Dz. U. Nr 62, poz. 558 i Nr 74, poz. 676.