references
ZALECENIA DOTYCZĄCE WDROŻENIA PRAWODAWSTWA UNESCO...
261
Zgodnie z przyjętą konstrukcją Listy światowego dziedzictwa sam wpis nie pociąga za sobą istotnej zmiany statusu prawnego wpisanego obiektu, a tym bardziej – dodatkowego źródła finansowania na poziomie krajowym. Podstawową jego rolą jest oddziaływanie na świadomość społeczną. Właściwe zarządzanie i ochronę mogą więc zapewnić wyłącznie przepisy prawa krajowego, które powinny być: spójne, skuteczne, gwarantować właściwy monitoring, wprowadzać możliwość ingerencji zarówno na obszarze chronionym, jak i w strefie buforowej. Konwencja i Wytyczne operacyjne rodzą więc zarówno dyrektywy ogólne dotyczące systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce, jak i szczegółowe wymagania dotyczące kształtu przepisów (np. dot. granic wpisów).
*** Pogłębionej analizy wymaga kwestia konstrukcji formy ochrony, jakim jest pomnik historii, która w obecnym stanie prawnym została związana z aplikacją na Listę światowego dziedzictwa. Zgodnie z art. 15 ust. 4 nin. ustawy: „Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może przedstawić Komitetowi Dziedzictwa Światowego wniosek o wpis pomnika historii na <> w celu objęcia tego pomnika ochroną na podstawie Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjętej w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 32, poz. 190 i 191)”. Pomnik historii został ujęty w obowiązujących przepisach jako kwalifikowana forma ochrony prawnej, odnosząca się do zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru oraz parków kulturowych. Uznanie za pomnik historii polega na nadaniu obiektowi czy obszarowi, który wcześniej został objęty pozostałymi wskazanymi formami ochrony zabytków, szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury. Zgodnie z obowiązującymi przepisami za pomnik historii mogą być uznane jedynie te zabytki nieruchome (objęte wskazanymi formami ochrony prawnej), które reprezentują szczególną wartość dla kultury53. Uznanie to
53
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) „Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
