references
284 A N E K S
1
Ochrona ta ma w szczególności polegać na: • generalnym nadzorze administracji publicznej (w szczególności w zakresie ewentualnych szkód); • ujęciu odpowiednich zobowiązań w planach zagospodarowania terenu, na poziomie regionalnym, miejskim i wiejskim; • wpisywanie do odpowiednich rejestrów rozległych krajobrazów, jako strefy; • wpisywanie do odpowiednich rejestrów mniejszych, wydzielonych obszarów (gdzie właściciel podlegałby zakazowi niszczenia bądź zmiany, bez zgody odpowiedniego organu administracji odpowiedzialnego za jego ochronę; ewentualna zgoda zawierałaby warunki ewentualnej działalności); • tworzenie i utrzymywanie rezerwatów naturalnych oraz parków narodowych; • przejmowanie mniejszych, wydzielonych obszarów podlegających ochronie przez społeczeństwo (pkt 12 tego Zalecenia). Zalecenie z 1962 r. przewiduje, że dla realizacji wskazanych postanowień poszczególne państwa powinny powołać wyspecjalizowane ciała o charakterze administracyjnym i doradczym. Naruszenie zasad rządzących systemem ochronnym powinno rodzić obowiązek naprawienia szkody lub zobowiązanie do przywrócenia stanowiska do jego poprzedniego stanu. Natomiast umyślne niszczenie powinno być ścigane administracyjnie lub karnie. Kolejne, przyjęte na 15 sesji Konferencji Generalnej w Paryżu w dniu 19 listopada 1968 r. Z a l e c e n i e d o t y c z ą c e o c h r o n y d ó b r k u l tur y zagrożonych przez prace publiczne lub pr yw a t n e (dalej: Zalecenie z 1968 r.) stanowi rozwinięcie postanowień dotyczących zasad międzynarodowej współpracy kulturalnej przyjętych w D e k l a r a c j i z a s a d m i ę d z y n a r o d o w e j w s p ó ł p r a c y k u l t u r a l n e j , uchwalonej na 14 sesji Konferencji Generalnej UNESCO w Paryżu w listopadzie 1966 r. Zalecenie wskazuje m.in. na potrzebę odpowiedniego zharmonizowania wewnętrznych ustawodawstw ochrony dziedzictwa kulturowego, a więc przyjęcia jednolitych założeń dla podstaw normatywnych prawa krajowego. Przepisy Zalecenia z 1968 r. obejmują m.in. takie nieruchomości, jak: stanowiska, budowle i inne elementy o znaczeniu naukowym, artystycznym, architektonicznym, zarówno religijne, jak i świeckie, włączając w to grupy tradycyjnych budowli; historyczne dzielnice w obszarach wiejskich oraz
