references
290 A N E K S
1
W jego rozumieniu zespołem zabytkowym jest nieruchome dziedzictwo, którego zniszczenie może prowadzić do niepokojów społecznych czy też strat gospodarczych. Zalecenie to stanowi, że każde z państw powinno przyjąć długofalową politykę ochrony i rewitalizacji zespołów zabytkowych i ich otoczenia, opartą na stosownych regulacjach prawnych dotyczących dziedzictwa architektonicznego i związanych z nimi zagadnień miejskiego, regionalnego i lokalnego planowania przestrzennego. Obowiązek ochrony dziedzictwa kulturowego i uwzględnianie jego potrzeb w życiu społecznym adresowany jest nie tylko do rządów poszczególnych państw, ale także do ich obywateli. Władze centralne i terenowe powinny być odpowiedzialne za realizację tego obowiązku w interesie społeczności lokalnej, jak i międzynarodowej. Zalecenie z 1976 r. podkreśla spójność obiektów budownictwa, organizacji przestrzeni oraz otoczenia, jako przedmiotu działań ochronnych. Ochrona obszarów zabytkowych i ich otoczenia jest niezbędna wobec wszelkiego rodzaju zniszczeń, zwłaszcza tych wynikających z niewłaściwego użytkowania, niepotrzebnych dodatków i źle zaplanowanych bądź wykonanych bez odpowiedniego wyczucia zmian, które mogą szkodzić ich autentyczności, a także uszkodzeń w wyniku wszelkich form zanieczyszczenia85. Realizację postulatów Zalecenia z 1976 r. ma zapewnić zaplanowana polityka na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Prowadzone działania, dostosowane do ustroju i struktury gospodarczej każdego z państw, powinny obejmować zróżnicowane środki prawne i administracyjne. Na system ochrony powinny składać się: zasady dotyczące tworzenia niezbędnych planów i dokumentów określających obszary i obiekty chronione, warunki i ograniczenia mające w stosunku do nich zastosowanie, normy dotyczące zachowania, restauracji i modernizacji, warunki dotyczące uzbrojenia terenu i usług w warunkach miejskich i wiejskich oraz warunki dotyczące nowych inwestycji budowlanych. Regulacja ta powinna również uwzględniać mechanizmy uniemożliwiające spekulacyjny wzrost cen nieruchomości w obrę85
Dodatkowo w Zaleceniu zostało zaznaczone, że rozwój nowoczesnej urbanizacji prowadzi niejednokrotnie do zwiększenia wielkości i gęstości zabudowy, a tym samym do zrujnowania środowiska i charakteru sąsiadujących obszarów historycznych. Niezbędna jest więc ochrona widoku z obiektu chronionego oraz z otoczenia na obiekt chroniony tak, aby nie doprowadzić do zeszpecenia obszaru historycznego i zapewnić harmonijne zintegrowanie ze współczesnym życiem. Zalecenie to dostrzega w ochronie historycznych obszarów szansę utrzymania i rozwoju wartości kulturowych i społecznych, ze względu na istotną alternatywę w stosunku do wzrastającej uniwersalności technik budowlanych i form architektonicznych, prowadzących do unifikacji środowiska na całym świecie.