references
292 A N E K S
1
ryczne powinny być chronione przed dowolnym wznoszeniem na ich terenie słupów telefonicznych i wysokiego napięcia, anten telewizyjnych czy reklam o dużych rozmiarach, a istniejące należy usunąć. Zalecenie z 1976 r., podobnie jak Zalecenie z 1972 r., wskazuje, że odpowiedniej kontroli i planowaniu powinno się poddać umieszczanie na obiektach chronionych: plansz reklamowych, neonów i innych rodzajów reklam, a także nawierzchni ulic i ich urządzeń, tak aby pozostawały one w harmonii z otoczeniem. Natomiast prowadzone działania ochronne i restauracyjne powinny być połączone z rewitalizacją tych obiektów. Wskazane jest przede wszystkim utrzymanie dotychczasowych funkcji obiektu oraz dopuszczenie nowych, o ile jest to zgodne z ekonomicznym i społecznym uwarunkowaniem miasta, regionu czy kraju, w którym mają być wprowadzone. Niezbędne dla realizacji powyższych celów środki finansowe powinny być zagwarantowane w rezerwach budżetowych władz centralnych, jak i terenowych. Granty, subsydia, pożyczki na preferencyjnych warunkach lub ulgi podatkowe powinny być dostępne dla prywatnych właścicieli i użytkowników prowadzących prace przewidziane przez plany ochrony, przy zachowaniu warunków przewidzianych w tych planach. Niezależnie powinny zostać wydzielone środki (w budżetach prywatnych, jak i w państwowych) dla ochrony zespołów zabytkowych, zagrożonych wielkimi robotami publicznymi i zanieczyszczeniami. Istotnym zaleceniem jest zwiększenie dostępności zasobów finansowych wspomagających ustanawianie podmiotów prywatnych i publicznych mających na celu ochronę obszarów zabytkowych i ich otoczenia. Podmioty te powinny być upoważnione do korzystania z darowizn osób indywidualnych, fundacji, koncernów przemysłowych i handlowych, które stwarzałyby dla darczyńców możliwość skorzystania z określonych ulg podatkowych. W Zaleceniu z 1976 r. podkreślono znaczenie ochrony środowiska naturalnego dla ochrony obszarów zabytkowych i ich otoczenia. Ich zachowanie jest bowiem zagrożone takimi czynnikami, jak zanieczyszczenia, hałas, wstrząsy i wibracje spowodowane przez maszyny i pojazdy. Szkodliwa dla chronionych obszarów może się również okazać nadmierna eksploatacja turystyczna. Z drugiej strony żadne działania ochronne nie mogą usprawiedliwiać niszczenia substancji zabytkowej. Zalecenie z 1976 r. podkreśla, podobnie jak to czynią wcześniejsze akty UNESCO, znaczenie specjalistycznych badań, edukacji i działań informacyjnych dla systemu ochrony oraz współpracy międzynarodowej w dziedzi-
