references
ZALECENIA DOTYCZĄCE WDROŻENIA PRAWODAWSTWA UNESCO...
305
V.
Podsumowanie
Przyjęcie nowego paradygmatu ochrony w polskich przepisach jest przede wszystkim pożądane ze względu na treść polskiej Konstytucji98. Należy pamiętać, że zadanie strzeżenia dziedzictwa narodowego, o którym mowa w art. 5 Konstytucji, przybiera w ustawodawstwie zwykłym postać określonych zadań publicznych, realizowanych przez administrację, określanych w doktrynie jako „zespół norm, których racją obowiązywania jest bezpośrednich realizacja przez podmioty administrujące wartości wyróżnionych ze względu na dobro wspólne”99. Natomiast wymóg „strzeżenia dziedzictwa narodowego” to obowiązek ochrony wszystkich czynników natury materialnej i duchowej zaistniałych w historii państwa i społeczeństwa polskiego, świadczących o jego tożsamości, równej pozycji wśród innych narodów, a także stanowiących zaczyn dalszego rozwoju100. Ratyfikacja Konwencji z 2003 r., potrzeba pełniejszego wdrożenia pozostałych Konwencji do polskiego porządku prawnego, a także uwzględnienie dyrektyw płynących z Konstytucji RP nakazuje łączną, spójną ochronę materialnych i niematerialnych elementów dziedzictwa kulturowego. Chodzi przy tym o to, aby ochrona zabytków materialnych wraz z ich otoczeniem sprzyjała zachowaniu krajobrazu miast i wsi w taki sposób, aby uchronić przed zniszczeniem wartości historyczne i nadać znaczenie dzie98
99
100
Problematyka ochrony dziedzictwa kulturowego została uwzględniona w następujących przepisach Konstytucji RP, odnoszących się do dziedzictwa narodowego (art. 5 Konstytucji RP), dziedzictwa kulturalnego (art. 6 ust. 2 Konstytucji RP) oraz dóbr kultury (art. 6 ust. 1 i 73 Konstytucji RP). W szczególności art. 5 Konstytucji RP stanowiący, że Rzeczpospolita Polska strzeże dziedzictwa narodowego. Wykładni art. 5 Konstytucji, w części odnoszącej się do dziedzictwa narodowego, dokonał również Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 października 2007 r. (sygn. K 20/07, OTK ZU Nr 9/A/2007, poz. 102). Nowy paradygmat ochrony musi również uwzględniać dyrektywy płynące z art. 31 ust. 3 Konstytucji (zasada proporcjonalności) oraz art. 64 (ochrona prawa własności). Z. Cieślak, Istota i zakres prawa administracyjnego [w:] Z. Niewiadomski (red.), Prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 2000, s. 56. P. Sarnecki, Komentarz do art. 5 Konstytucji, Warszawa 2007, s. 5.