references
P R O B L E M Y O C H R O N Y Z A B Y T KÓ W – O B E C N Y S TA N O R A Z Z A L E C E N I E U N E S C O. . .
59
miejskiego2. Dokument ten rozwinął i uprawomocnił przedstawione podejście. Można pokusić się więc o dokonanie pewnej syntezy jego zapisów w następujący sposób: – miasto historyczne to nie tylko fizyczna zabudowa, ale również kultura materialna i niematerialna we wszelkich przejawach (szerokie współczesne rozumienie dziedzictwa); – celem działania w miastach historycznych nie jest ochrona, ale zrównoważony rozwój – ochrona ma być połączona z celami gospodarczymi, finansowymi, społecznymi, środowiskowymi, etc. (wielość i równoprawność celów); – wszyscy interesariusze mają prawo do współdecydowania o mieście historycznym – nikt (a więc i konserwator) nie ma głosu decydującego. Powyższe sformułowania jednoznacznie wskazują, iż Zalecenie UNESCO sankcjonuje nowe rozumienie dziedzictwa i jego ochrony w kontekście współczesnego rozwoju. Jak to ma wyglądać w praktyce – tego w Zaleceniu nie zapisano. Obecnie dokona się więc proces interpretacji, podczas którego rozstrzygnie się, czy dokument ten wesprze czy osłabi ochronę dziedzictwa. Jeżeli Zalecenie zostanie rozpowszechnione i zinterpretowane przez środowisko konserwatorskie, to jest szansa, że zostanie wydobyty z niej konserwatorski punkt widzenia, tzn. pogląd, iż dziedzictwo i jego ochrona powinno być elementem wszelkich działań podejmowanych przez miasto (nie traktowane jako wąskie zadanie środowiska konserwatorskiego), a także, że podstawą zrównoważonego rozwoju jest rozumne wykorzystanie istniejących już zasobów, w tym dziedzictwa. Na taką interpretację Zalecenia mają nadzieję środowiska konserwatorskie.
2
Tłumaczenie zalecenia na język polski zostało przygotowane i wydane przez
Polski Komitet do spraw UNESCO w publikacji pt. Rekomendacja UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego, Warszawa 2013. Jej treść pod zmienionym tytułem Zalecenie UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego (2011) stanowi aneks do niniejszej publikacji (zob. s. 307-356).
