references
70 O B E C N A
SYTUACJA PRAWNA W ZAKRESIE OCHRONY I ZARZĄDZANIA...
typu społeczeństw, to jego zdaniem dlatego, że – na odwrót – charakterystyczne jest dla nich coś pozytywnego: „społeczeństwa te, w stopniu większym niż inne, oparte są na stosunkach osobowych, na konkretnych relacjach między jednostkami”. I dlatego właśnie Lévi-Strauss nadał im dźwięczne miano les sociétés authentiques, społeczeństw autentycznych; społeczeństwa nowoczesne opisał natomiast jako zorganizowane w system dotknięty przez l’inauthenticité21, nieautentyczność, opatrując je prefiksem przeczącym in-, „nie-”. I jedne, i drugie, i archaiczne społeczeństwa niecywilizowane, i nowoczesne społeczeństwa nieautentyczne, wiodą swoje życie dzięki kulturze. Warto będzie na zakończenie tej części rozważań przywołać jeszcze jedną definicję antropologiczną tego pojęcia. Według Clifforda Geertza oznacza ono „an historically transmitted pattern of meanings embodied in symbols, a system of inherited conceptions expressed in symbolic forms by means of which men communicate, perpetuate, and develop their knowledge about and attitudes toward life”22 („uosobiony w symbolach, przekazywany z pokolenia na pokolenie wzorzec znaczeń, system dziedziczonych koncepcji, wyobrażanych w formach symbolicznych, za pomocą których ludzie komunikują, utrwalają i rozwijają swą wiedzę o życiu i swe życiowe postawy”23). Tak definiowana kultura – system koncepcji, wzorzec znaczeń: oba dziedziczone,
8th World Youth Day, Eucharistic Celebration at the Cherry Creek State Park of Denver [USA]: Homily of His Holiness John Paul II, Solemnity of the Assumption of the Blessed Virgin Mary, Sunday, 15 August 1993, 3; http://www.vatican.va/ holy_father/john_paul_ii/homilies/1993/documents/hf_jp-ii_hom_19930815_ gmg-denver_en.html) – ta „kultura śmierci”, spopularyzowana jako „cywilizacja śmierci”, to, w ujęciu tej etyki, inciviltà, barbarzyństwo, a dosłownie: brak cywilizacji (zob. Giovanni Paolo II: Angelus, domenica, 13 febbraio 1994, 1; http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/angelus/1994/documents/ hf_jp-ii_ang_19940213_it.html).
21
C. Lévi-Strauss: Place de l’anthropologie dans les sciences sociales et pro-
blèmes posés par son enseignement, w: tegoż Anthropologie structurale, Paris: Plon, 1958, p. 402-403: http://archive.org/details/anthropologiestr00levi.
22
C. Geertz: Religion as a cultural system, w: tegoż The Interpretation of C. Geertz: Religia jako system kulturowy, w: tegoż Interpretacja kultur.
Cultures: Selected Essays, New York: Basic Books, 1973, p. 89.
23
Wybrane eseje, przeł. M. M. Piechaczek, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005, s. 111.
