references
76 O B E C N A
SYTUACJA PRAWNA W ZAKRESIE OCHRONY I ZARZĄDZANIA...
ustęp 1 Konwencji z 2003 roku, która notabene weszła w życie 20 kwietnia 2006 roku30) na – trafniej nazwaną – Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości: jak widać, już bez tych nieszczęsnych, bo mylących arcydzieł (angielskie masterpieces, francuskie les chefs-d’œuvre). Albowiem żeby coś mianować arcydziełem – nawet w wąskim znaczeniu majstersztyku – trzeba by przyjąć jednolite kryteria oceny, a to w praktyce oznacza jeśli nie narzucanie paradygmatu europejskiej tradycji estetycznej, to panoszenie się ekspertów artykułujących sądy w języku europejskiej teorii sztuki. W Konwencji nie chodzi też o to, żeby jakiś organ należący do aparatu państwowego – na przykład polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego albo jego agenda w rodzaju Narodowego Instytutu Dziedzictwa – odgórnie i w sposób arbitralny sporządził rejestr niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W Konwencji chodzi o to, żeby organ należący do aparatu państwowego, podejmując niezbędne środki w celu zapewnienia ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajdującego się – albo lepiej: obecnego (present, art. 11a) na terytorium Polski – w pierwszej kolejności poprzez jego identyfikację, czyli określenie i zdefiniowanie różnych jego elementów, a w konsekwencji właśnie sporządzenie jednego lub kilku rejestrów tych elementów i ich przekazanie w okresowych sprawozdaniach przedkładanych Międzyrządowemu Komitetowi do spraw Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego – korzystał przy tym „z pomocy wspólnot, grup oraz właściwych organizacji pozarządowych” (art. 11b). Mowa jest o tym wielokrotnie i kwestii tej poświęcony został osobny artykuł:
– 28 proklamacji, w 2005 r. – 43 proklamacje. Wskutek przeniesienia w 2008 r. wszystkich 90 proklamacji na Listę reprezentatywną trafiły na nią również elementy znajdujące się na terytorium państw, które nie były sygnatariuszami Konwencji z 2003 r. Miały one złożyć pisemną deklarację woli przestrzegania zasad Konwencji. 30 Po wejściu w życie Konwencji nie przewidywano kolejnych proklamacji (art. 31, ustęp 3). Zgodnie z art. 34 Konwencja weszła w życie po upływie trzech miesięcy od dnia złożenia trzydziestego dokumentu jej ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia do niej (w zależności od procedur konstytucyjnych w poszczególnych państwach). Jako pierwsza – 15 marca 2004 r. – zatwierdziła ją Algieria, jako trzydziesta – 20 stycznia 2006 r. – przyjęła ją Rumunia. Do momentu konferencji Konwencję ratyfikowało, przyjęło, zatwierdziło lub przystąpiło do niej 151 państw.
