Światowa Konferencja Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju

W dniach 10-12 listopada 2014 r. w Aichi-Nagoya (Japonia) obradowała Światowa Konferencja na temat Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. Trzydniowe spotkanie, podsumowujące Dekadę ONZ Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2005 - 2014) zgromadziło ponad 1000 uczestników z kilkudziesięciu krajów, wśród których znalazło się 76 przedstawicieli ministerstw z krajów członkowskich UNESCO, reprezentanci organizacji pozarządowych, akademicy, przedstawiciele sektora prywatmego oraz młodzieży ze 150 krajów.

Konferencja zorganizowana została przez UNESCO i rząd Japonii, którego minister Edukacji, Kultury, Sportu, Nauki i Technologii, Hideki Niwa, powiedział: “Edukacja dla Zrównoważonego Rozwoju nie kończy się wraz z ostatnim rokiem Dekady. Przeciwnie, powinniśmy teraz zwiekszyć zaangażowanie na rzecz EZR, wykorzystując doświadczenie zdobyte podczas ostatnich dziesięciu lat”.

“Spotkanie umożliwiło nam podzielenie się doświadczeniami i przykładami dobrych praktyk, pomocnych w formułowaniu nowych celów i zadań czekających nas po roku 2015.” Udało nam się nakreślić Mapę Drogową dla Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju, służącą wdrożeniu Globalnego Programu Działań.” – powiedział w podsumowaniu konferencji Zastępca Dyrektor Generalnej UNESCO, Qian Tang.

Globalny Program Działań na rzecz EZR (Global Action Programme on ESD – GAP) stanowi kontynuację Dekady EZR. Skupia się on na dziedzinach priorytetowych dla Dekady. Na apel UNESCO, ogłoszony w 2012 roku, podczas Konferencji Rio+20, udziałowcy z 80 krajów zgłosili 363 zobowiązania, dotyczące konkretnych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, które zainaugurowane zostały – 12 listopada 2014 r. w czasie konferencji w Aichi-Nagoya. Program zyskał wcześniej oficjalne wsparcie uczestników 37.Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w październiku 2013 r. Wśród zobowiązań, zgłoszonych przez kraje członkowskie UNESCO, znalazły się zarówno inicjatywy lokalne, dotyczące rozwoju edukacji formalnej lub nieformalnej, jak i planowane na szeroką skalę działania międzyregionalne, wiążące się z poważnymi zobowiązaniami finansowymi. Stworzona przez UNESCO mapa podjętych zobowiązań pozwala zorientować się także w możliwościach pozyskania potencjalnych patrnerów dla realizacji zamierzeń w danej dziedzinie. Osoby i instytucje zainteresowane włączeniem się w realizację GAP, mogą w dalszym ciągu zgłaszać swoje inicjatywy za pośrednictwem strony internetowej, wypełniając na niej odpowiedni formularz.

Podczas Konferencji w Aichi-Nagoya odbyły sie obrady Okrągłego Stołu Ministrów Edukacji, poświęcone wymianie doświadczeń z dziesięciu lat wdrażania EZR do polityki edukacyjnej w poszczególnych krajach. W dyskusji, moderowanej przez Dyrektor Generalną UNESCO, Irinę Bokovą oraz – z ramienia gospodarzy spotkania - ministra Edukacji, Kultury, Sportu, Nauki i Technologii, Hideki Niwa, wzięło udział 75 przedstawicieli krajów członkowskich UNESCO, w tym 35 osób w randze ministrów. Wszystkie wystąpienia objęte zostały limitem czasu 2 minut. Obrady Okrągłego Stołu poprzedziły debatę, która koncentrowała się wokół czterech głównych zagadnień: 1) Dlaczego wdrażanie edukacji dla zrównoważonego rozwoju w jednych krajach zakończyło się sukcesem, a w innych nie? 2) Jakie czynniki o tym decydują? 3) Jakie są główne przeszkody dla tworzenia polityki edukacyjnej przyjaznej EZR? 4) Jakie działania należy podjąć na szczeblu krajowym i międzynarodowym, by skutecznie wspierać wdrażanie EZR?

Wiele krajów uczestniczących w debacie mogło poszczycić się wymiernymi sukcesami w realizacji założeń Dekady. W Ekwadorze, Kuwejcie, Senegalu, Szwajcarii zrealizowano setki projektów służących promocji zrównoważonego rozwoju. W Grecji powstało ponad 50 centrów EZR, które w czasie trwania Dekady zrealizowały 45000 programów, z udziałem 1,5 miliona studentów i 83 tysięcy nauczycieli.

Znaczną część obrad poświęcono wyzwaniom, które współczesna sytuacja polityczna świata, a także kryzys gospodarczy stwarzają dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Problemy we wdrażaniu założeń Dekady dotyczą szczególnie silnie krajów o słabych gospodarkach oraz niestabilnej sytuacji politycznej.

Przykłady sukcesów oraz lista wyzwań i problemów stały się podstawą do sformułowania założeń Agendy po 2015 roku. Dyrektor Generalna UNESCO, Irina Bokova podkreśliła konieczność opracowania jak najszybciej Globalnego Programu Działań, odnoszącego się do zagadnień priorytetowych, takich jak kształcenie nauczycieli, jakość edukacji i jej finansowanie.

Drugi dzień konferencji poświęcony był różnego rodzaju zajęciom warsztatowym, koncentrującym się między innymi na: koniecznych zmianach w edukacji dla budowania lepszej przyszłości dla wszystkich, przyspieszeniu działań dla rzecz zrównoważonego rozwoju, konstruowaniu agendy EZR po roku 2014.

Ostatniego dnia obrad jednogłośnie przyjęta została Deklaracja końcowa, wzywająca społeczność międzynarodową do podjęcia natychmiastowych działań dla zagwarantowania EZR należnego jej, priorytetowego miejsca w agendzie rozwojowej po 2015 roku. Deklaracja wzywa także wszystkie kraje do aktywnego wdrażania Globalnego Programu Działań  na rzecz Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. Ponadto w Delaracji znalazło się zapewnienie, że rezultaty Konferencji staną się przedmiotem obrad Światowego Forum Edukacyjnego, które obradować będzie w 2015 roku w Incheon (Republika Korei).

Raport końcowy Dekady EZR "Shaping the Future We Want"