W Polsce działają obecnie następujące Katedry UNESCO:
Katedra UNESCO Trwałego Rozwoju, ustanowiona w 1994 r. przy Europejskim Instytucie ds. Rozwoju Lokalnego i Regionalnego UW. Kieruje nią prof. dr hab. Grzegorz Gorzelak.
Celem Katedry jest propagowanie zintegrowanego systemu badań, informacji i dokumentacji, a także rozwój specjalistycznych szkoleń podyplomowych. Zajmuje się ona analizą ekonomicznych, społeczno-politycznych i społeczno-kulturalnych aspektów zrównoważonego rozwoju z punktu widzenia wielu dziedzin wiedzy. Efektem jest wypracowywanie metod nadających się do zastosowania w różnorodnych dziedzinach, a także tworzenie warunków dla powstania zintegrowanej polityki w dziedzinie środowiska i rozwoju. Katedra brała m.in. udział w programie badawczym, dotyczącym zjawiska „ucieczki mózgów”, nasilającego się w Europie Południowo-Wschodniej. Program realizowany był przez UNESCO/CEPES w Bukareszcie. Katedra uczestniczy w uruchomieniu międzywydziałowych studiów nt. sustainable development.
Kontakt: Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Uniwersytet Warszawski
00-927 Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 30
tel. (48) 22.55.20.106, fax: (48)22.826.21.68
e-mail: euroreg(at)uw.edu.pl
Katedra UNESCO ds. Kobiet, Społeczeństwa i Rozwoju, ustanowiona w 1996 r. przy Wydziale Filozofii i Socjologii UW. Kierownikiem Katedry jest dr Anna Domaradzka-Widła.
Głównym zadaniem Katedry jest rozwój, przy udziale współpracy międzynarodowej, badań, programów szkoleniowych i projektów edukacyjnych związanych z problematyką kobiecą. Stawia sobie również za cel rozwój pogłębionych badań i organizację wysokiej jakości szkoleń dla studentów, badaczy, przedstawicieli organizacji rządowych i dziennikarzy, mających na celu propagowanie interdyscyplinarnego podejścia do problematyki kobiecej. Za swoje zadanie uważa także propagowanie wyników tych badań wśród społeczności akademickiej, w środowiskach decydenckich oraz opiniotwórczych, a także ich udostępnianie opinii publicznej.Katedra może poszczycić się organizacją seminariów na takie m.in. tematy: "Kobiety na świecie", "Udział kobiet w życiu publicznym", "Płeć i rynek pracy w perspektywie międzynarodowej", "Płeć i uczestnictwo w życiu politycznym - perspektywa międzynarodowa". W 2004 Katedra zorganizowała także konferencję na temat "Katedry w nauce w europejskiej perspektywie działań na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn".
Kontakt: Instytut Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego
00-325 Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
tel.: (48)22.826.55.91
Katedra UNESCO im. Janusza Korczaka Pedagogiki Społecznej (UNESCO/Janusz Korczak Chair), ustanowiona w listopadzie 2004 r. na Wydziale Nauk Pedagogicznych Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Od 1 listopada 2016 r. Katedra znajduje się w Instytucie Psychologii na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych APS. Kuratorem Katedry jest dr hab. prof. APS Anna Odrowąż-Coates.
Ceremonia uroczystego otwarcia Katedry odbyła się 14 maja 2005 r. w trakcie posiedzenia Senatu uczelni z okazji Święta Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Działalność Katedry zgodna jest z priorytetami UNESCO w obszarze nauk humanistycznych i społecznych i koncentruje się wokół wyzwań współczesnego świata, zdefiniowanych w Celach Zrównoważonego Rozwoju. Tematyka organizowanych wydarzeń dotyczy zrównoważonego rozwoju, różnorodności kulturowej, praw człowieka (praw dziecka), międzykulturowości, psychologii i pedagogiki międzykulturowej, jak również współczesnych wyzwań psychologii, pedagogiki i socjologii.
Katedra prowadzi interdyscyplinarne badania naukowe, jej reprezentanci uczestniczą w konferencjach, seminariach, debatach i wizytach studyjnych - w kraju i zagranicą. Od 2006 r. Katedra organizuje Międzynarodowe Szkoły Letnie dla młodych pracowników naukowych, doktorantów i praktyków, zajmujących się problematyką rozwoju i dobrostanu dziecka.
Ważnym obszarem działalności Katedry jest międzynarodowa współpraca, tak w obszarze interdyscyplinarnych badań naukowych, jak i międzynarodowych aktywności dydaktycznych.
Kontakt: dr hab. prof. APS Anna Odrowąż-Coates, Akademia Pedagogiki Specjalnej
02-353 Warszawa, ul. Szczęśliwicka 40
tel. (48)22.589.36.00 wew. 3607, e-mail: unescochair@aps.edu.pl
www.aps.edu.pl/unesco-chair/
Zakład Dziedzictwa Kulturowego i Studiów Miejskich UNESCO, ustanowiony w 2008 na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Katedrą kieruje prof. dr hab. Jacek Purchla.
Obszar zainteresowania Katedry obejmuje przede wszystkim zarządzanie dziedzictwem kulturowym w przestrzeni miejskiej ze szczególnym uwzględnieniem kulturowego kontekstu Europy Środkowej i usytuowanych w tym regionie obiektów z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. Katedra bierze udział w tworzeniu nowych elementów curriculum poświęconych tym zagadnieniom i prowadzi we współpracy z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie program kształcenia pomagisterskiego „Akademia Dziedzictwa”.
Katedra realizuje projekty badawcze i dydaktyczne we współpracy, m. in. z Katedrą UNESCO Studiów nad Dziedzictwem w Politechnice brandenburskiej w Cottbus, Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej i Instytutem Studiów Europejskich Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kontakt: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej
31-510 Kraków, ul. Rakowicka 27
Budynek Biblioteki, pok. 409 B
tel. (48)12 2937527
fax: (48)12 2937510
e-mail: khgis(at)uek.krakow.pl
Centrum Międzynarodowej Promocji Technologii i Edukacji AGH–UNESCO, ustanowione w 2010 r. na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Katedrą kieruje prof. dr hab. inż. Janusz Szpytko.
Centrum Międzynarodowej Promocji Technologii i Edukacji AGH - UNESCO jest pierwszą w Polsce jednostką pod auspicjami UNESCO inspirującą i koordynującą oraz wspierającą wymianę i transfer wiedzy i praktyki inżynierskiej oraz kształcenie na poziomie uniwersyteckim w dziedzinie nauk technicznych w wymiarze międzynarodowym, zwłaszcza adresowanym do krajów rozwijających się. Celem Centrum AGH UNESCO jest promowanie i inspirowanie oraz koordynowanie zintegrowanego systemu badań, szkoleń i kształcenia na poziomie uniwersyteckim oraz informacji i dokumentacji w obszarach nauki, techniki i edukacji technicznej. Działania Centrum AGH UNESCO wpisują się w priorytety UNESCO oraz AGH i są adresowane do partnerów na całym świecie.
Kontakt: Centrum Międzynarodowej Promocji Technologii i Edukacji AGH-UNESCO
Akademia Górniczo-Hutnicza, paw. U2, p. 201
Al. A. Mickiewicza 30
30-059 Kraków
tel. +48 12 6175109
fax +48 12 6175108
e-mail: unesco(at)agh.edu.pl, unesco1(at)agh.edu.pl
www.unesco.agh.edu.pl
Katedra UNESCO Badań Instytucjonalnych i Polityki Szkolnictwa Wyższego została uruchomiona 1 października 2012 r. przy Centrum Studiów nad Polityką Publiczną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Kieruje nią prof. zw. dr hab. Marek Kwiek.
Zadaniem Katedry jest prowadzenie międzynarodowych, interdyscyplinarnych badań porównawczych szkolnictwa wyższego oraz analiza czynników zewnętrznych – społecznych, ekonomicznych i demograficznych, które w najbliższym dziesięcioleciu będą w znaczący sposób determinowały zmiany szkolnictwa wyższego na świecie. Katedra prowadzi badania w takich dziedzinach jak: finansowanie i zarządzanie uniwersytetami europejskimi, reformy szkolnictwa wyższego, europejska polityka edukacyjna i naukowa, przedsiębiorczość akademicka, dostęp do szkolnictwa wyższego oraz zmieniająca się rola uniwersytetów w gospodarce opartej na wiedzy. Katedra prowadzi badania w oparciu o wieloletnie, międzynarodowe (Europejska Fundacja Nauki i 7 Program Ramowy UE) i polskie (NCN: Maestro 2012-2017) programy badawcze, w ścisłej współpracy z partnerami zagranicznymi z najlepszych ośrodków badania szkolnictwa wyższego w Europie.
Kontakt: prof. zw. dr hab. Marek Kwiek, Centrum Studiów nad Polityką Publiczną, dyrektor, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, ul. Szamarzewskiego 89, 60-569 Poznań
Tel. (+48 61) 829 22 80
e-mail: kwiekm(at)amu.edu.pl
www.unesco.amu.edu.pl
Katedra UNESCO Całożyciowego Poradnictwa Zawodowego rozpoczęła działalność 8 marca 2013 r. przy Instytucie Pedagogiki na Uniwersytecie Wrocławskim. Kierownikiem Katedry jest prof. Jean Guichard. Osobami odpowiedzialnymi za Katedrę w Polsce są: dr Violetta Podgórna i dr. Marek Podgórny.
Zadaniem Katedry jest promowanie zintegrowanego systemu badań, kształcenia, informacji i dokumentacji w dziedzinie poradnictwa edukacyjno-zawodowego. Jej działania umożliwią współpracę między badaczami renomowanych światowych uniwersytetów i instytucji kształcenia wyższego w Europie, Afryce i Ameryce Łacińskiej, zajmujących się całożyciowym poradnictwem zawodowym, szczególnie dotykającym problematyki wyrównania szans życiowych, rozwoju kompetencji niezbędnych w życiu zawodowym, mobilności zawodowej, ewaluacji skuteczności różnych programów poradnictwa. Organizowane przez katedrę konferencje i spotkania naukowe będą okazją do prezentacji i popularyzacji rezultatów prowadzonych działań i wykorzystywania wyników prowadzonych ekspertyz.
Katedra jest inicjatorem i koordynatorem nowej sieci UNITWIN pn. Life Designing - edukacja i poradnictwo na rzecz zrównoważonego rozwoju i godnej pracy, która działa od 2017 r.
Kontakt: Instytut Pedagogiki, ul. Dawida 1, 50 - 527 Wrocław
tel./fax +48 71.367.23.16
unesco(at)pedagogika.uni.wroc.pl
dr Violetta Drabik-Podgórna 71.367 20 01 wew. 128
dr Marek Podgórny 71.336.90.26
Katedra UNESCO z zakresu prawa ochrony dóbr kultury, ustanowiona w lutym 2018 r. na Uniwersytecie Opolskim. Katedra działa w ramach Centrum Prawa Ochrony Dóbr Kultury UNESCO. Kieruje nią dr Alicja Jagielska-Burduk.
Obszar badawczy zespołu obejmuje problematykę prawnej ochrony dziedzictwa ze szczególnym uwzględnieniem ruchomego dziedzictwa kultury w kontekście regulacji prawnych krajowych, unijnych i międzynarodowych oraz działalności i polityki UNESCO w obszarze kultury. Zadania katedry wpisują się w cele Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, w zakresie, w jakim dotyczą bezpieczeństwa dziedzictwa kultury.
Kontakt: Centrum Prawa Ochrony Dóbr Kultury UNESCO
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Opolski
ul. Katowicka 87 a, 45-060 Opole
e-mail: unescochair(at)uni.opole.pl
tel.: (48)774527500
Katedra UNESCO Ekohydrologii i Ekologii Stosowanejustanowiona została w roku 2019 na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, funkcjonującego obecnie w sieci uniwersytetów UNIC. Katedrą kieruje dr hab. Tomasz Jurczak, Prof. UŁ.
Katedra realizuje innowacyjne badania naukowe, programy kształcenia oraz projekty wdrożeniowe, związane ze zrównoważonym zarządzaniem i gospodarowaniem zasobami wodnymi w skali zlewni dla poprawy jakości środowiska i adaptacji do zmiany klimatu z wykorzystaniem ekohydrologii i biotechnologii ekologicznych. Ekohydrologia opiera się na podejściu transdyscyplinarnym, służącym lepszemu zrozumieniu wzajemnych relacji pomiędzy procesami hydrologicznymi i biologicznymi, z uwzględnieniem elementów społecznych. Podstawy ekohydrologii zostały sformułowane przez prof. Macieja Zalewskiego i są obecnie rozwijane i wdrażane przez pracowników Katedry (dawniej: Katedry Ekologii Stosowanej) w ramach Międzyrządowego Programu Hydrologicznego UNESCO (IHP-IX, 2022-2029)
Kontakt: Katedra UNESCO Ekohydrologii i Ekologii StosowanejWydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzkiul. Banacha 12/1690-237 Łódźtel.: +48 42 635 44 38e-mail: tomasz.jurczak@biol.uni.lodz.pl www.ehaeunescochair.org
Katedra UNESCO na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społecznego (UNESCO Chair for Social Sustanability) rozpoczęła działalność w przy Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Szczecińskiego w październiku 2022 roku. Kierownikiem katedry jest dr hab. Maciej Kowalewski, a pracami biura kieruje dr Norbert Obrycki.
Zrównoważony rozwój społeczny (social sustainability) to podejście polegające na projektowaniu rozwoju społecznego dla przyszłych pokoleń, z uwzględnieniem potrzeb mieszkańców, którzy do tej pory byli w tym procesie pomijani lub dyskryminowani. Prace badawcze Katedry UNESCO i relacje z partnerami pozaakademickimi mają na celu wspieranie społeczeństwa inkluzywnego, zdolnego do reagowania w zrównoważony sposób na zagrożenia środowiskowe, społeczne i finansowe.
Kontakt:Katedra UNESCO na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społecznegoul. Mickiewicza 1670-384 Szczecin, POLANDchairoffice@usz.edu.pl; maciej.kowalewski@usz.edu.plhttps://unescochair.usz.edu.pl/
Wcześniej działały jeszcze cztery Katedry UNESCO.
Pierwszą Katedrą UNESCO w Polsce była Katedra UNESCO Praw Człowieka i Pokoju, działająca przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w latach 1993–2016. Założycielem i wieloletnim kierownikiem Katedry UNESCO był prof. dr hab. Tadeusz Jasudowicz. Obok działalności naukowej i dydaktycznej Katedra prowadziła szeroką działalność popularyzatorską w zakresie problematyki praw człowieka i demokracji, współpracując z innymi uczelniami i z organizacjami pozarządowymi. Działania Katedry wspierały Studencka Grupa Działania Homo Homini i Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa. Jedną z ważnych inicjatyw prof. T. Jasudowicza była Olimpiada Wiedzy o Prawach Człowieka dla uczniów szkół średnich.
W latach 1996–2022 w Akademii Rolniczo-Technicznej, a następnie na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, działalność prowadziła Katedra UNESCO Jakości Nauki i Nauczania w Szkolnictwie Wyższym. Głównym celem działania Katedry było doskonalenie procesu jakości kształcenia w polskich uczelniach wyższych w związku z dostosowywaniem polskiego prawa do prawodawstwa Unii Europejskiej. Katedra prowadziła systematyczne badania nad oceną jakości kształcenia na wszystkich kierunkach akademickich, organizowała zajęcia warsztatowe dla pracowników różnych wydziałów, dokonywała oceny kompetencji zawodowych absolwentów szkół wyższych. O Katedrze UNESCO więcej na stronie UWM.
Katedra do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego funkcjonowała w ramach programu UNITWIN/UNESCO Chairs Programme w latach 2002–2018. Powstała z inicjatywy prof. dr hab. Elżbiety Tabakowskiej, która była twórcą programu i wieloletnim kierownikiem Katedry UNESCO. Katedra stawiała sobie za cel usprawnienie procesu szkolenia tłumaczy, zarówno tłumaczy literatury, jak i tłumaczy konferencyjnych. Główną formą działania były studia podyplomowe dla tłumaczy. Katedra prowadziła również studia doktoranckie z zakresu przekładoznawstwa i komunikacji międzynarodowej. Działalność ta jest kontynuowana.
Katedra UNESCO ds. Edukacji o Holokauście ustanowiona w 2014 roku w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, funkcjonowała do roku 2022. Katedrą kierował prof. dr hab. Zdzisław Mach. Katedra prowadziła badania naukowe i zajęcia dydaktyczne, dotyczące wiedzy o Holokauście i totalitaryzmach. Upowszechnienie wiedzy i pamięci o Holokauście, w ramach szerokiej współpracy międzynarodowej, było realizowane poprzez kursy w ramach studiów licencjackich, magisterskich oraz doktoranckich, Szkoły Letnie Nauczania o Holokauście dla nauczycieli oraz przedstawicieli instytucji pozarządowych, organizację konferencji, seminariów, wykładów gościnnych oraz ekspertyzy w zakresie innowacyjnych metod nauczania i materiałów edukacyjnych.