Główne Programy

Kształcenie w dziedzinie ochrony dziedzictwa światowego
(WHE - World Heritage Education)
Projekt, którego celem jest zainteresowanie młodzieży problematyką ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, zaproponowany został Szkołom Stowarzyszonym UNESCO w 1994 roku. Wprowadzenie problematyki dziedzictwa światowego do programów szkolnych przyczyniło się do nawiązywania współpracy między nauczycielami i uczniami a naukowcami i ekspertami nie tylko w skali poszczególnych krajów, ale również w skali globalnej. Program WHE prowadzi do rozwijania twórczych postaw nauczycieli i uczniów. Jest koordynowany przez Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO (UNESCO World Heritage Center) oraz Dział Szkół Stowarzyszonych UNESCO (Associated Schools Project). 

Dotychczasowa współpraca zaowocowała między innymi opracowaniem zestawu edukacyjnego Światowe dziedzictwo w Rękach Młodzieży, który pomyślany został jako pomoc dla nauczycieli prowadzących zajęcia związane z problematyką światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego.

Projekt Morza Bałtyckiego
(Baltic Sea Project)
Międzynarodowy, ekologiczny program edukacyjny dla szkół regionu Morza Bałtyckiego został zainicjowany w 1989 roku jako jeden z priorytetowych programów dla uczniów Szkół Stowarzyszonych UNESCO. Jego celem jest mobilizowanie uczniów szkół państw regionu Morza Bałtyckiego do podejmowania działań na rzecz ochrony zasobów wodnych oraz środowiska naturalnego człowieka. Program ma za zadanie nie tylko uświadamiać uczniom zagrożenia, wynikające z oddziaływania człowieka na środowisko naturalne, ale także pomóc im zrozumieć naukowe, społeczne i kulturowe aspekty zależności między człowiekiem a naturą. Ponadto przyczynia się on do stałej wymiany informacji na temat metod nauczania pomiędzy nauczycielami szkół państw regionu Morza Bałtyckiego. Do projektu należą: Finlandia, Szwecja, Dania, Niemcy, Polska, Litwa, Łotwa, Estonia i Rosja.

Młodzież oraz nauczyciele szkół realizujących projekt biorą udział w warsztatach, konferencjach, letnich obozach umożliwiających stałą współpracę i wymianę doświadczeń, przyczyniając się jednocześnie do rozwoju programu. Główne projekty realizowane przez szkoły uczestniczące w programie Baltic Sea Project to: Jakość Wody, Jakość Powietrza, Rzeki, Ekologia Ptaków, Obserwacje Wybrzeża Bałtyku, Historia Środowiska.

Wynik badań prowadzonych przez uczniów prezentowane są w wydawanym dwa razy w roku biuletynie „The Baltic Sea Project”. Publikacja ta ma na celu ułatwienie wymiany informacji między szkołami uczestniczącymi w programie. W ramach projektu powstają również przewodniki dydaktyczne dla nauczycieli, dostępne na stronie internetowej BSP ("Water Quality", "Air Quality", "From Words to Action", "Rivers and Water Courses", "An Agenda 21 for the Baltic Sea Region", "Environmental History", "Urban ecology"). W czasie 18 lat istnienia projektu doszło do kilkuset wymian młodzieży z ponad 200 szkół uczestniczących w działaniach BSP. Odbyło się kilkadziesiąt międzynarodowych konferencji dla uczniów, koordynatorów szkolnych i nauczycieli. W programie uczestniczy 79 polskich szkół. Polska strona internetowa BSP: http://www.b-s-p.org/home/

Zgodnie ze statutem, koordynacją programu na poziomie regionalnym zajmują się kolejno, przez 3-4 lata państwa uczestniczące w nim. Od czerwca 2003 do września 2006 roku rolę tę pełniła Polska. Obecnie koordynatorem jest Litwa.

Szlak wielkiej rzeki Wołgi (The Great Volga River Route GVRR)
Program łączy kształcenie w zakresie dziedzictwa kulturowego z realizacją idei zrównoważonego rozwoju.
W wiekach średnich Wołga była szlakiem transportowym Europy Wschodniej, łączącym baseny Morza Bałtyckiego, Kaspijskiego i Czarnego. Obecnie szlak Wołgi jest regionem bogatym w zabytki kultury oraz natury. Jednocześnie ponad połowa zakładów przemysłowych Rosji ulokowana jest wzdłuż brzegów tej rzeki. Trwający od kilku dekad rozwój przemysłu oraz procesy urbanizacji powodują wielkie, niekorzystne zmiany dla jej środowiska naturalnego oraz niszczenie zabytków materialnych.

Jedynie wszechstronne działania, ukierunkowane na budzenia świadomości młodzieży i jej właściwe kształcenie, mogą zatrzymać niekorzystne procesy rozwijające się w dorzeczu Wołgi i zlewiskach Mórz Bałtyckiego, Czarnego i Kaspijskiego.

Do udziału w programie zaproszone są szkoły 18 państw, przez które przepływa Wołga oraz państw leżących w basenie mórz: Bałtyckiego, Czarnego i Kaspijskiego - Danii, Estonii, Finlandii, Niemiec Litwy, Łotwy, Polski, Federacji Rosyjskiej, Szwecji, Bułgarii, Gruzji, Rumunii, Turcji, Ukrainy, Azerbejdżanu, Iranu, Kazachstanu, Turkmenistanu.

Głównym celem programu jest:
- inicjowanie i wspieranie wspólnych działań młodzieży na rzecz ochrony i promocji obiektów Światowego Dziedzictwa i Rezerwatów Biosfery, jak też działań prowadzonych na rzecz zrównoważonego rozwoju
- promowanie dialogu międzykulturowego pomiędzy młodzieżą krajów uczestniczących w programie.
Program realizowany jest z wykorzystaniem nowoczesnych technik informacji i komunikacji, co ułatwia nawiązywanie kontaktów uczestniczącym w programie szkołom.

To Jest Nasz Czas (This is Our Time) Projekt skierowany do uczniów szkół średnich, realizowany jest za pomocą internetu. Jest to 24 godzinna konferencja umożliwiająca dyskusję w sieci. Mogą w niej brać udział uczniowie wszystkich szkół średnich na świecie, nie tylko szkół stowarzyszonych. Corocznie tematem dyskusji jest inny problem, na ogół związany z jedną z dat z kalendarza UNESCO. W roku 2003 tematem była tolerancja, a konferencja odbyła się 16 listopada w Międzynarodowym Dniu Tolerancji. W roku 2004, będącym Międzynarodowym Rokiem Upamiętniającym Walkę z Niewolnictwem, konferencja odbyła się pod hasłem: Dialog międzykulturowy: niewolnictwo wczoraj i dziś. W 2005 program "To jest nasz czas" obchodził dziesiątą rocznicę istnienia. Konferencja internetowa, której tematem stał się Zrównoważony rozwój, miała miejsce 18 listopada. Jedenasta edycja programu "This is our time 2006" poświęcona była dwóm problemom: zapewnienie wszystkim ludziom na świecie możliwości zdobycia wykształcenia podstawowego oraz dążenie do zapewnienia zrównoważonego środowiska. Obydwa tematy związane są z Milenijnymi Celami Rozwoju oraz celami Dekady Edukacji nt. Zrównoważonego Rozwoju.

Mondialogo: Program rozwijania dialogu i wymiany kulturowej, prowadzony w latach 2003-2009 przez UNESCO we współpracy z DimlerChrysler. Jego głównym celem było rozwijanie dialogu pomiędzy nauczycielami i uczniami z całego świata. Projekty realizowane były za pośrednictwem Internetu, a ich rezultaty umieszczano na stronie internetowej projektu.

Program miał pomóc w odkrywaniu własnych korzeni kulturowych, pokazywać wzajemne wpływy i przenikanie się kultur, przyczynić się do poznawania innych kultur i stylów życia, a wreszcie, poprzez wymianę informacji z innymi uczniami, przyczyniać się do rozwoju umiejętności prowadzenia dialogu i dyskusji na temat problemów współczesnego świata.

Polskie Szkoły Stowarzyszone kilkakrotnie brały udział w Mondialogo, dwukrotnie zdobywając nagrodę lub wyróżnienie. Zespół I Liceum Ogólnokształcącego w Inowrocławiu, współpracujący ze szkołą z Kamerunu, uzyskał wyróżnienie i wziął udział w spotkaniu finałowym konkursu, które odbyło się w Barcelonie we wrześniu 2004.

Do konkursu Mondialogo 2005/2006 zgłosiły się 64 zespoły z 44 polskich Szkół Stowarzyszonych UNESCO. Ogółem uczestniczyło w nim 2537 zespołów z całego świata. Jury nominowało do udziału w finale 25 ekip partnerskich, w tym ponownie zespół z I LO w Inowrocławiu "Mondial-Ino". Tym samym polska szkoła po raz drugi weszła do finału, w którym zdobyła, wspólnie z partnerską drużyną z Rep. Demokratycznej Kongo, trzecie miejsce. Wspólny, polsko-kongijski projekt, to magazyn poświęcony codziennemu życiu dzieci w obydwu krajach.