Jedną ze statutowych form działalności UNESCO jest tworzenie standardów i norm międzynarodowych. Normy międzynarodowe mogą być przyjęte w postaci konwencji, rekomendacji (zaleceń) lub deklaracji. "Zalecenia" stanowią zbiór wskazań. Organizacja zachęca państwa członkowskie, by uwzględniły te wskazania w ustawodawstwie krajowym. Konwencja, po ratyfikowaniu, jest dokumentem o wiążącej mocy prawnej dla Państwa Strony.

Istnieje pięć konwencji UNESCO dotyczących ochrony dziedzictwa kulturalnego:

Konwencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego (Haga, 1954) wraz z I (z 1954 r.) i II Protokołem (z 1999 r.)  
Polska ratyfikowała Konwencję Haską i I Protokół w 1956 r.

Konwencja dotycząca środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury (Paryż, 1970) Polska ratyfikowała Konwencję w 1974 r.

Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego (Paryż, 1972)
Polska ratyfikowała Konwencję w 1976 r.

Konwencja dotycząca podwodnego dziedzictwa kulturalnego (Paryż, 2001) (Convention on underwater cultural heritage/ Convention sur le patrimoine culturel subaquatique)

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (Paryż, 2003)
(Convention on intangible cultural heritage/Convention sur le patrimoine culturel immatériel)
Polska ratyfikowała Konwencję w 2011 r.

Na 32 sesji Konferencji Generalnej został przyjęty tekst Deklaracji UNESCO dotyczącej świadomego niszczenia dóbr kultury.

Nowa rekomendacja UNESCO w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego została przyjęta na 35 sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 2011 roku  pod nazwą Zalecenie UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego.

Teksty konwencji, zaleceń i deklaracji w języku angielskim, francuskim i hiszpańskim są opublikowane na stronie internetowej.