78. Konkurs Szopek Krakowskich w warunkach pandemii

3 grudnia 2020 r. odbył się 78. Konkurs Szopek Krakowskich. W tym roku, podobnie jak w ubiegłym, konkurs objęty został patronatem Polskiego Komitetu ds. UNESCO.

Dwa lata temu, w listopadzie 2018 r., na 13. Sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, Szopkarstwo krakowskie, jako pierwszy polski element wpisane zostało na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.

W związku z epidemią SARS-CoV-2 i związanymi z tym ograniczeniami, tegoroczny Konkurs Szopek Krakowskich realizowany był w szczególnych warunkach. Niemożliwe stało się zorganizowanie tradycyjnego spotkania szopkarzy, mieszkańców Krakowa oraz dziennikarzy pod pomnikiem Adama Mickiewicza na Rynku Głównym, gdzie co roku, w pierwszy czwartek grudnia gromadziły się setki osób, aby zobaczyć szopki zgłoszone do konkursu. W tym roku twórcy dostarczyli szopki bezpośrednio do Muzeum Krakowa, gdzie oczekiwały na ocenę jury.

Do konkursu zgłoszono 50 szopek wykonanych przez osoby dorosłe. To o dwie prace więcej niż w 2019 roku. Większość dorosłych szopkarzy tworzy indywidualnie w domu, w którym w okresie pandemii spędzali więcej czasu niż wcześniej. Dzięki domowym pracowniom tradycja szopkarska okazała się odporna na pandemię, przynajmniej w grupie dorosłych twórców.

Odmiennie wygląda sytuacja z szopkami wykonanymi przez dzieci i młodzież. Zazwyczaj do konkursu w tej grupie zgłaszano około 100 szopek, w tym roku było ich zaledwie 37. Niewątpliwie wpływ na to miało zamknięcie przedszkoli, szkół i centrów kultury, gdzie wcześniej wiele z tych szopek powstawało.

Niektórzy z szopkarzy nawiązali w swoich pracach do pandemii i lockdownu: w ich szopkach znalazły się figurki w maseczkach lub postacie medyków. Czasami w miejsce smoka lub diabła pojawia się model koronawirusa. W innych pracach znalazły się bardziej subtelne nawiązania: zasłonięta kurtyna nieczynnego teatru, samotne gołębie na ulicach miasta, laska Eskulapa – symbol medycyny – w ręku archanioła.

Członkowie jury po wielogodzinnej dyskusji online przyznali nagrody. Wyniki ogłoszone zostały 6 grudnia na Facebooku i Youtube przez dyrektora Muzeum Krakowa, dr. Michała Niezabitowskiego i pełnomocnika Prezydenta Miasta Krakowa, Roberta Piaskowskiego.

Ze względu na obowiązujące w Polsce restrykcje, pokonkursowa wystawa szopek krakowskich będzie niedostępna dla zwiedzających do 27 grudnia br. Do tego czasu będzie ją można oglądać na stronie internetowej Muzeum Krakowa. Szopkarze, krakowianie, turyści i muzealnicy mają nadzieję, że jeszcze przed końcem 2020 roku możliwe będzie obejrzenie tegorocznych szopek krakowskich na własne oczy w Muzeum Krakowa, a nie tylko na ekranie komputera lub telefonu.

Wyniki 78. Konkursu Szopek Krakowskich