Strona głównaMapa stronySkrzynka kontaktowaPodgląd wydruku
  • UNESCO
  • Polski Komitet ds. UNESCO
  • Pytanie-odpowiedź
  • Regulamin przyznawania patronatu PK ds. UNESCO
  • Edukacja
  • Kultura
    • Dziedzictwo kulturowe
    • Różnorodność kulturowa
    • Dialog międzykulturowy
    • Letnia szkoła konserwatorów w Zamościu
  • Komunikacja i informacja
  • Nauka
  • Edukacja dla Wszystkich
  • Człowiek i Biosfera (MAB)
  • Geoparki
  • Dialog euro-arabski
  • Pamięć Świata
  • Sieć Katedr UNESCO
  • Sieć Miast Kreatywnych
  • Stypendia i staże
  • Światowe Dziedzictwo
  • Szkoły Stowarzyszone
  • Zrównoważony Rozwój
  • Biblioteka wirtualna
  • Partnerzy
  • Instrumentarium prawne
  • Informacja na temat przetwarzania danych osobowych
  • Deklaracja dostępności
      jesteś tu:  Strona główna » Kultura » Różnorodność kulturowa » Konferencja o różnorodności

Załącznik nr 2

Europejski Kongres
o Różnorodności Kulturalnej 
Warszawa, 3-5 czerwca 2004

II Okrągły stół

Różnorodność kulturalna i dialog kultur:problemy toższamości we współczesnych społeczeństwach

 Moderator: Karol Jakubowicz
 Dyrektor Departamentu Strategii i Analiz
w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji

 Sprawozdawca: Madeleine Viviani, Sekretarz Generalny
Szwajcarskiego Komitetu ds. UNESCO

Sprawozdanie 

Można wyodrębnić osiem wątków tematycznych, które pojawiły się w debacie:

1. Tożsamość indywidualna i zbiorowa

- Tożsamość ma zróżnicowaną geometrię: to wspólne występowanie, powiązanie i skupienie wielorakich tożsamości i przynależności (rodzinnych, religijnych, narodowych, regionalnych).

- Te tożsamości i przynależności rozwinęły się jako funkcja różnych rodzajów pamięci, zbudowanych na podstawie osobistych przeżyć, ale także wspólnego dziedzictwa, które nie jest wolne od stereotypów, mitologii, niekiedy i niewiedzy, powielanych przez media oraz grupy społeczne.

- Trzeba zaakceptować konfrontację z innymi, z tym, co nas różni, gdyż konfrontacja pomaga nam się określić i współdziałać z innymi.

- Zarówno pojedynczy człowiek jak i wspólnota muszą mieć możliwość poznania i docenienia własnej kultury, aby móc wyjść na spotkanie drugiego człowieka czy innej kultury.

2. Historia

- Trzeba powracać do historii, w jej całej złożoności, czytać jej karty dotąd przemilczane.

- Przy tej lekturze należy unikać uproszczeń; przyjąć podwójny punkt widzenia: agresora i napadniętego, uwzględniać szerszą perspektywę dużych obszarów kulturowych – takich jak Europa, wykraczających poza optykę pojedynczego państwa. Starać się lepiej zrozumieć naszą przeszłość, aby przekazywać ją dzieciom.

- Unikać instrumentalizacji historii dla osiągnięcia doraźnych celów politycznych.

- Jednocześnie trzeba uczyć się odczytywać historię teraźniejszą, tę, którą dzisiaj piszemy.

 

3. Integracja: raczej „sałatka mieszana” niż „melting pot”

- Integracja zakłada:

a) pojednanie i/lub uznanie, a zatem wzajemny szacunek.

b) istnienie wspólnych wartości, w oparciu o które można zbudować relację wzajemnego zaufania.

c) solidarność to znaczy politykę gwarantującą sprawiedliwy podział zasobów intelektualnych i materialnych.

- Władza centralna powinna pełnić rolę katalizatora i ułatwiać otwarcie oraz dialog między różnymi wspólnotami zamieszkującymi dane terytorium. Środkiem wiodącym do tego celu może być n.p. tworzenie infrastruktury dialogu. Władza centralna powinna przekazać całość lub część realizacji działań w tej dziedzinie wspólnotom lokalnym.

- Promować różnorodność kulturalną, budując jednocześnie poczucie jedności – Model Unii Europejskiej: jedność w różnorodności, ale z priorytetem dla różnorodności.

- Diaspory wzbogacają kraje pochodzenia poprzez zmiany, jakie do nich wnoszą. Konwencja powinna wspierać wkład diaspory na rzecz kraju przyjmującego.

4. Tradycje i lokalne zasoby wiedzy

- Tradycja pozwala budować i utrwalać tożsamość i spójność wspólnot.

- Lokalne zasoby wiedzy gromadziły się i ewoluowały w zależności od sytuacji, z jakimi zetknęła się dana społeczność. Dostarczają one odpowiedzi stosownych do możliwości i kontekstu, będąc siłą witalną pozwalającą społecznościom trwać i odradzać się.

5. Globalizacja

- Upowszechnia stereotypy; przekazuje powierzchowne obrazy Innego. Nasza percepcja jest więc skrzywiona. Potrzeba pogłębionej wiedzy o Innym. Ważną rolę do odegrania w tej dziedzinie mają muzea tematyczne, prasa i telewizja publiczna.

- Globalizacja jest również narzędziem. Od nas zależy, czy dobrze go użyjemy dla upowszechnienia produkcji kulturalnej, zwłaszcza produkcji kulturalnej mniejszości. Chodzi nie tyle o to, by sprzeciwiać się wolnej wymianie handlowej, ile o zagwarantowanie sprawiedliwej wymiany (free trade vs fairness).

- Jest postrzegana jako zagrożenie i sprzyja zamykaniu się we własnej tożsamości, co może przynosić w efekcie ekstremizm, fundamentalizm i terroryzm.

- Jest też czynnikiem braku równowagi gospodarczej. Ubóstwo rodzi niezadowolenie, którym można manipulować dla celów politycznych.

6. Pluralizm kulturalny – dialog kultur – współpraca międzynarodowa

- Wspierać wspólną pracę dla tworzenia nowych ekspresji kulturalnych, które będą wspólnymi punktami odniesienia, elementami zespalającymi.

- Wspierać badania nad wzajemnym oddziaływaniem kultur.

- Podkreślać wartość tego, co pozwala człowiekowi rozpoznać siebie poprzez Innego.

- Dać ludności autochtonicznej i mniejszościom prawo do przeszłości i przyszłości w wymiarze indywidualnym i wspólnotowym.

- Walczyć z hierarchizacją kultur. Niech Europejczycy postarają się lepiej poznać Afrykę i niech świat zachodni uda się na poszukiwanie innych kultur, aby znajdować pewne odpowiedzi (takie jak np. tradycyjne mechanizmy rozwiązywania konfliktów w Afryce).

- Dialog na szczeblu elit jest konieczny, ale niewystarczający. Niezbędny jest również dialog i podejmowanie wspólnych działań na szczeblu społeczności.

7. Konwencja

- Jakość zapisów konwencji nie powinna być niższa od standardów Deklaracji o różnorodności kulturalnej.

- Potrzebne są międzynarodowe mechanizmy nadzorujące realizację przepisów Konwencji.

- Konwencja musi mieć uniwersalny charakter, w przeciwnym razie pozostanie martwą literą

- Nie rozwiąże wszystkich problemów, ale stworzy punkty odniesienia, dzięki którym będzie można podejmować dalsze działania.

8. Polityka solidarna, gospodarka obywatelska

- Prawdziwy problem nie leży w różnorodności kulturalnej, ale we władzy politycznej i ekonomicznej. Trzeba pracować nad etyką polityczną i gospodarczą i od nowa przemyśleć „rządzenie” (gouvernance) na szczeblu międzynarodowym.

- Różnorodność kulturalna jest składnikiem trwałego rozwoju. Potrzebny jest zatem dialog między kulturą i gospodarką. Polityka kulturalna bez wsparcia gospodarki nie będzie skuteczna.

Wnioski:

- Dzisiejszy paradygmat to: zderzenie cywilizacji albo dialog cywilizacji. Odpowiedzią jest różnorodność kulturalna, ponieważ różnorodność jest takim symbolem, wokół którego wszyscy mogą się zjednoczyć, jest punktem odniesienia sprzyjającym poszukiwaniom – i być może znalezieniu - nowej równowagi światowej.

- Konwencja nie jest rozwiązaniem absolutnym, lecz kamieniem węgielnym tego, co powinno stać się rozwiązaniem. Oczekiwania są ogromne i realizacja będzie trudna.

- Istnieje potrzeba nowego podejścia, wyobraźni, kreatywności i dużego zaangażowania ze strony nie tylko Państw, ale także społeczeństw, wspólnot, mniejszości i pojedynczych ludzi.

 

  • Polityka kulturalna
  • Kultura a zrównoważony rozwój
  • Deklaracja UNESCO
  • Konferencja o różnorodności
  • Status artysty
© Polski Komitet ds. UNESCO wykonanie strony www magprojekt, CMS