10 listopada: Światowy Dzień Nauki dla Pokoju i Rozwoju

Dzień, ustanowiony decyzją Konferencji Generalnej UNESCO w 2001 roku, ma na celu przypomnienie znaczenia nauki dla zrównoważonego, pokojowego rozwoju społeczeństw, promocję solidarności międzynarodowej w dzieleniu się zdobyczami nauki oraz zwrócenie uwagi na wyzwania, przed którymi współczesna nauka staje praktycznie we wszystkich obszarach swoich zainteresowań.

W roku 2020, kiedy w dobie pandemii COVID-19 znaczenie nauki w przeciwstawianiu się globalnym wyzwaniom nieustannie rośnie, głównym hasłem obchodów jest Nauka dla i ze społeczeństwem. Temu zagadnieniu poświęcone zostały dwa wydarzenia:

Dyskusja okrągłego stołu (Science for and with Society in dealing with COVID-19 - Roundtable) zorganizowana przez UNESCO online 6 listopada br.

Dialog wysokiego szczebla nt. konieczności ponownego przemyślenia kierunków rozwoju społecznego dla potrzeb współczesnego świata. (High Level Dialogue on Rethinking Human Development for today’s world), organizowany online 10 listopada 2020 r., w godzinach 15.00-16.00, przez Międzynarodową Radę Nauki oraz Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. W webinarium można wziąć udział po uprzedniej rejestracji na stronie organizatorów.

Przez cały czas bezprecedensowego kryzysu zdrowotnego i sanitarnego, z którym mamy do czynienia od początku bieżącego roku, UNESCO stara się przybliżyć naukę społeczeństwu i wzmocnić współpracę naukową. Z punktu widzenia nauki, odpowiedź UNESCO na COVID-19 opiera się na trzech głównych filarach: promowaniu międzynarodowej współpracy naukowej, zapewnianiu dostępu do czystej, zdrowej wody oraz wspieraniu odbudowy ekosystemów.

Aby stawić czoła pandemii COVID-19, konieczne jest wzmocnienie międzynarodowej i krajowej współpracy naukowej, a także dialogu między naukowcami, decydentami, prywatnymi akcjonariuszami, przemysłem i pracownikami służby zdrowia, społeczeństwem obywatelskim i ogółem społeczeństwa. Wymaga to otwartego dostępu do wiedzy naukowej i know-how, wymiany danych oraz decyzji politycznych opartych na danych naukowych, a także pilnego przejścia do koncepcji Otwartej Nauki na całym świecie.

UNESCO od lat silnie angażuje się w promocję idei Otwartej Nauki, która zyskuje coraz większe zainteresowanie także środowisk pozanaukowych, zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego: wynalazców, inżynierów, ale także polityków i obywateli, dla których koncepcja ta, otwierająca drogę do większej dostępności zdobyczy nauki, stwarza tym samym nadzieję na osiągnięcie Celów Zrównoważonego Rozwoju we wszystkich regionach świata, także tych o największych trudnościach, takich jak Afryka, kraje bez dostępu do morza i małe, rozwijające się kraje wyspiarskie.

Koncepcję Otwartej Nauki uznać można za narzędzie, które czyni naukę łatwiej dostępną, proces naukowy bardziej inkluzywny, a wyniki badań bardziej osiągalne dla wszystkich. UNESCO odgrywa znaczącą rolę w propagowaniu tej koncepcji i uświadamianiu znaczenia Otwartej Nauki dla rozwiązywania problemów globalnych.

Aktualnie trwają prace nad Zaleceniem UNESCO w sprawie Otwartej Nauki, które ma być gotowe w 2021 roku, zgodnie z ustaleniami 40.sesji Konferencji Generalnej UNESCO, która obradowała w listopadzie 2019 r. Pierwsza wersja robocza Zalecenia dostępna jest już w portalu UNESCO.

Przesłanie Dyrektor Generalnej z okazji Dnia

Strona Otwartej Nauki w portalu UNESCO

Zalecenie UNESCO w sprawie nauki i naukowców (2017)