16 maja: Międzynarodowy Dzień Światła

Proklamowany na 39. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 2017 roku, Międzynarodowy Dzień Światła obchodzony będzie w tym roku po raz szósty. Na datę obchodów wybrano 16 maja, dla upamiętnienia pierwszego zakończonego sukcesem, użycia lasera rubinowego, skonstruowanego w 1960 roku przez amerykańskiego fizyka i inżyniera, Teodora Maimana. Laser stał się przykładem naukowego odkrycia z wykorzystaniem światła, które doprowadziło do rewolucyjnych zmian w wielu dziedzinach wiedzy, wpływając w zasadniczy sposób na życie całych społeczeństw.

Organizowane co roku obchody Dnia służą także podkreśleniu roli nauki i technologii w osiąganiu wszystkich Celów Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030, przede wszystkim zaś tych dotyczących podnoszenia jakości życia, opieki zdrowotnej i warunków sanitarnych, zapewnienia dostępu do zrównoważonych, nowoczesnych źródeł energii oraz bezpiecznych warunków życia, dzięki budowaniu stabilnych, zrównoważonych miast i osiedli ludzkich.

Światło odgrywa kluczową rolę w naszym życiu. Na najbardziej podstawowym poziomie, biorąc pod uwagę procesy fotosyntezy, można powiedzieć, że światło jest źródłem życia. Badania jego możliwości doprowadziły do odkrycia alternatywnych źródeł energii, do postępu w dziedzinie diagnostyki i zabiegów medycznych ratujących życie, do wynalezienia superszybkiego Internetu, opartego o technologię światłowodową oraz do wielu innych odkryć, które zrewolucjonizowały życie społeczne i zasadniczo ukształtowały nasze rozumienie wszechświata. Technologie te rozwijały się przez wieki intensywnych badań nad właściwościami światła, począwszy od opublikowanej w 1015 roku przełomowej pracy Ibn Al-Haythama, zatytułowanej „Kitab al-Manazir” (Optyka), aż po pracę Alberta Einsteina z początku XX wieku, która całkowicie zmieniła sposób naszego myślenia o czasie i przestrzeni.

Począwszy od pierwszych obchodów w 2018 roku, Dzień cieszy się ogromną popularnością społeczności międzynarodowej, a wydarzenia organizowane co roku nie ograniczają się do środowisk naukowych, lecz angażują ogromne rzesze ludzi o tak szerokich zainteresowaniach jak różnorodne jest zastosowanie i obecność światła w naszym życiu. Wydarzenia z okazji Międzynarodowego Dnia Światła organizowane są dorocznie w ponad 100 krajach, a także poza naszym globem – na terenie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

W bieżącym roku także na całym świecie zaplanowanych zostało wiele wydarzeń, odnotowanych na specjalnie do tego celu utworzonej stronie internetowej, za pośrednictwem której można także zarejestrować organizowane przez siebie obchody. W Polsce odbędzie się m.in. Festiwal Światła w Trójmieście, w dniach 13-14 maja, podczas którego zaplanowano pokazy, warsztaty, wystawy i eksperymenty naukowe oraz sympozjum 12 maja na wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej z okazji 15. rocznicy powstania Polskiego Towarzystwa Fotonicznego.

Różnorodność dziedzin, w jakich światło odgrywa znaczącą rolę, pozwala na szerokie społeczne zaangażowanie w działania podejmowane z okazji Dnia, mające także na celu ukazanie roli nauki, technologii, sztuki i kultury w realizacji celów UNESCO – powszechnego dostępu do edukacji, równości płci i budowania trwałego pokoju na świecie. Międzynarodowy Dzień Światła może stać się instrumentem budowania pomostów pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, edukacji i sztuki, odpowiadając na potrzebę interdyscyplinarności w nauce oraz pogłębionego dialogu pomiędzy społeczeństwem, naukowcami, decydentami, biznesem i organizacjami pozarządowymi.

Strona Dnia w portalu UNESCO

Strona Międzynarodowego Dnia Światła

Międzynarodowy Rok Światła (2015)

Facebook: @IternationalDayOfLight

Twitter: #LightDay2023