5 czerwca: Światowy Dzień Środowiska

Obchody Światowego Dnia Środowiska, skupiające się w tym roku na zagadnieniach ochrony i regeneracji ekosystemów Ziemi, odbywać się będą pod hasłem: Reimagine, Recreate, Restore (Wyobrazić sobie na nowo, Stworzyć na nowo, Przywrócić do życia).

Obchody Dnia zbiegają się z inauguracją Dekady Narodów Zjednoczonych na rzecz Odbudowy Ekosystemów 2021-2030 (United Nations Decade on Ecosystem Restoration), mającej na celu podjęcie na masową skalę działań służących przywracaniu do życia zniszczonych ekosystemów, a jednocześnie zapobieganiu zmianom klimatycznym i budowaniu bezpieczeństwa żywnościowego oraz ochronie zasobów wodnych i bioróżnorodności Planety.

Jako agenda Narodów Zjednoczonych silnie zaangażowana w tematykę ochrony bioróżnorodności, UNESCO organizuje dwa Panele wysokiego Szczebla inaugurujące Dekadę:

4 czerwca 2021 (14.00-14.45): „Restoring the Human-Nature bond – the role of Education, Sciences and Culture”, poświęcony roli edukacji, nauki i kultury w odbudowywaniu więzów między człowiekiem i przyrodą.

5 czerwca 2021 (13.00-13.45): „Restoration in action. 50 years of ecosystem restoration in UNESCO designated sites and networks”, poświęcony działaniom dla odbudowy ekosystemów, podejmowanym przez UNESCO na przestrzeni ostatnich 50 lat.

Dyskusje panelowe śledzić można za pomocą YouTube

Nigdy potrzeba odbudowy zdegradowanych - głównie w wyniku ludzkiej działalności – ekosystemów lądowych i morskich nie była większa niż teraz, a przecież od tego, w jakim są stanie, zależy zdrowie całej Planety i nasze również. Naprawienie relacji człowieka z przyrodą jest więc niezbędne dla naszego przetrwania, a przede wszystkim dla rozwiązania najważniejszych problemów globalnych, przed którymi stoimy, takich jak: ograniczenie obszarów ubóstwa i głodu, walka z chorobami pandemicznymi czy zmniejszenie skali zmian klimatycznych. W tym właśnie ma pomóc rozpoczynająca się 5 czerwca br. Dekada NZ na rzecz Odbudowy Ekosystemów, której założenia korespondują ściśle z Celami Agendy dla Zrównoważonego Rozwoju 2030.

UNESCO wniesie w Dekadę wieloletnie doświadczenie w budowaniu strategii na rzecz ochrony i odbudowy różnorodności biologicznej, która opiera się na trzech filarach: przywracaniu właściwych relacji między człowiekiem a przyrodą, odbudowie zniszczonych ekosystemów i zwiększeniu zaangażowania młodych ludzi w tę tematykę. Podstawą strategii jest poszanowanie odmiennych światopoglądów i doświadczeń różnorodnych społeczności, ich zróżnicowanych form ekspresji kulturowej, języków i systemów wiedzy, zaś naturalną bazę dla budowania strategii zapewnia ponad 1000 miejsc na świecie, należących do Sieci Rezerwatów Biosfery, Światowej Sieci Geoparków lub wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa.

Światowy Dzień Środowiska proklamowany został w grudniu 1972 r. Rezolucją ONZ ES/2994 dla podkreślenia znaczenia stanu środowiska przyrodniczego dla dobrostanu ludzi i rozwoju ekonomicznego Planety. Decyzję podjęto w następstwie ustaleń Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska, która obradowała 5 czerwca tego samego roku w Sztokholmie i na której zwrócono uwagę na alarmujący stan zanieczyszczenia i degradacji środowiska przyrodniczego, a także zdecydowano o utworzeniu Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP).

Każdego roku obchody Dnia stają się okazją do poszerzenia wiedzy i na tej podstawie – kształtowania postaw i zachowań poszczególnych ludzi, przedsiębiorstw i całych społeczeństw służących ochronie i poprawie stanu środowiska. Dzień służy pobudzeniu zainteresowania problemami eksploatacji zasobów naturalnych, niezrównoważonej produkcji i konsumpcji. Aktywizuje społeczność międzynarodową do podejmowania działań prośrodowiskowych, zarówno w skali globalnej, jak i w lokalnych społecznościach. Stwarza doskonałą okazję do dyskusji nad kształtowaniem kultury konsumpcyjnej jako niezbędnej dla funkcjonowania społeczeństwa zrównoważonego, zapewniającego każdemu warunki dostatniego życia, a jednocześnie Planecie – możliwość regenerowania zasobów.

Pandemia COVID-19 dodatkowo ukazała delikatność i kruchość naszego świata, wywołując wzmożone obawy o jego dalsze losy i żądania radykalnych zmian postaw i mechanizmów, prowadzących do niszczenia żywej tkanki Planety, powstawania ogromnych nierówności społecznych i – w konsekwencji – realnych zagrożeń dla przetrwania wielu gatunków – w tym naszego.

Strona Dnia w portalu UNESCO

Strona Dekady NZ na rzecz Odbudowy Ekosystemów