Nagroda Nobla dla dwóch laureatek programu L’Oréal-UNESCO For Women in Science Awards

Do grona noblistek w dziedzinie chemii dołączyły dwie wybitne uczone – profesor Emmanuelle Charpentier i profesor Jennifer A. Doudna, laureatki globalnego Programu L'Oréal-UNESCO for Women in Science International Awards. Badaczki nagrodzono za przełomowe odkrycie, które bywa określane jako najpotężniejsze w historii biologii molekularnej. Opracowanie rewolucyjnej metody edycji genomu różnych organizmów otwiera drogę nowym terapiom antynowotworowym oraz modelowaniu genomu roślin i zwierząt.

Badaczki wspólnie opracowały niezwykle precyzyjny mechanizm znany jako "Crispr/Cas9", czyli "nożyczki molekularne", zdolne do modyfikowania genomów. „Nożyce DNA“ dają naukowcom możliwość wprowadzenia zmian w kodzie genetycznym roślin. Dzięki temu mogą powstać np. nowe odmiany roślin uprawnych, charakteryzujących się odpornością na choroby wirusowe, bakteryjne i grzybowe. Odkrycie otwiera drogę do nowych terapii antynowotworowych i pomoże w leczeniu chorób genetycznych. Świadome wyzwań, jakie wiążą się z odkryciem, badaczki angażują się też w debatę etyczną mającą na celu zapobieganie nadużywaniu metody lub wykorzystywaniu jej w celach sprzecznych z etyką.

Za „nożyczki molekularne“ obie badaczki otrzymały już w 2016 roku międzynarodową nagrodę L'Oral-UNESCO For Women in Science International Awards. Teraz przyszedł czas na najważniejsze wyróżnienie w świecie nauki. Warto dodać, że po raz pierwszy Nagroda Nobla w dziedzinie chemii została przyznana kobiecie ponad 100 lat temu, w 1911 roku, kiedy to nagrodzono Marię Skłodowską-Curie.

Dotychczas trzy laureatki Programu L'Oréal-UNESCO for Women in Science International Awards otrzymały Nagrodę Nobla: Nüsslein-Volhard (Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny w 1995 r.), Ada Yonath (Nagroda Nobla w dziedzinie chemii w 2009 r.), Elizabeth H. Blackburn (Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny w 2009 r.). Obecnie grono to powiększyło się o dwie wybitne uczone.

Bardzo się cieszę i gratuluję laureatkom tego najważniejszego w świecie nauki wyróżnienia. To jednoznaczny dowód na to, że kobiety mają takie same predyspozycje do osiągania sukcesów w świecie nauki jak mężczyźni. Wierzę, że w kolejnych latach wybitnych kobiet - badaczek pracujących w różnych dziedzinach nauki będzie coraz więcej, współczesny świat musi wykorzystywać potencjał całego środowiska naukowego a nie tylko jego męskiej połowy – mówi prof. dr hab. Ewa Łojkowska, przewodnicząca Jury polskiej edycji programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki.

***

Od 1998 roku Fundacja L’Oréal i UNESCO współpracują na rzecz zwiększania reprezentacji kobiet badaczek i pełniejszego rozwoju nauki, pokazując dzięki temu, że świat potrzebuje nauki, a nauka potrzebuje kobiet. W ciągu 22 lat w programie For Women in Science wsparcie i wyróżnienie otrzymało ponad 3400 naukowczyń ze 117 krajów.

Kobiety na całym świecie wciąż stanowią zaledwie 29% naukowców. Ma to rzeczywisty i bezpośredni wpływ na jakość badań. Od roku 1901, kiedy to Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki, chemii i medycyny przyznano po raz pierwszy, nagrodzono nią łącznie 621 naukowców, w tym tylko 22 badaczki.

Strona w portalu UNESCO poświęcona tegorocznym noblistkom w dziedzinie chemii