22 maja: Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej
Bioróżnorodność to żywa tkanka budująca naszą planetę, dlatego jej kondycja ma bezpośredni wpływ na jakość naszego życia i dobrostan wszystkich pozostałych mieszkańców Ziemi. Stopniowe ubożenie zasobów różnorodności – wymieranie gatunków i degradacja ekosystemów stanowią zagrożenie dla gospodarki, zasobów żywnościowych, różnorodności także kulturowej, światowego pokoju i bezpieczeństwa. Przyczyniają się do powiększania obszarów biedy i nierówności społecznych.
Według danych Światowego raportu na temat stanu zasobów bioróżnorodności Planety, opublikowanego w 2019 roku przez Międzyrządową platformę nauki i polityki w zakresie różnorodności biologicznej i usług systemowych (IPBES), główne czynniki powodujące utratę bioróżnorodności, to: zmiany klimatyczne, gatunki inwazyjne, nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych, zanieczyszczenia i urbanizacja. Raport, nad którym pracowali eksperci z 50 krajów, wskazuje na 75 procent ekosystemów i 1000 gatunków zagrożonych wymarciem. W ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat ich liczba wzrosnąć ma do miliona. Ten sam Raport łączy wspomniane wyżej zjawiska postępujących strat w obszarze bioróżnorodności bezpośrednio z działalnością człowieka, jednocześnie wskazując na istniejące wciąż rozwiązania i możliwości ratunku.
By zatrzymać proces niekorzystnych zmian, potrzebna jest ogromna praca, przede wszystkim nad zmianą ludzkich postaw oraz naszych relacji ze środowiskiem. Konieczna jest także promocja wiedzy i bieżących wyników badań nad stanem zasobów różnorodności biologicznej świata, ponieważ dopiero zmiana świadomości społecznej doprowadzić może stopniowo do zmiany postaw i zachowań.
Tegoroczny temat Dnia: „Rozwiązania istnieją w naturze” (Our Solutions are in Nature) wskazuje, że to bioróżnorodność pozostaje odpowiedzią na liczne wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem, przed którymi obecnie stoimy. Począwszy od opartych na mechanizmach przyrody rozwiązań dotyczących zmian klimatycznych, aż po bezpieczeństwo żywnościowe i zasobów wodnych, różnorodność biologiczna pozostaje fundamentem dla budowania zrównoważonej przyszłości.
22 maja na stronie internetowej UNESCO będzie można śledzić rozmowy w czterech panelach dyskusyjnych, nagranych wcześniej z udziałem naukowców, praktyków, aktywistów działających w obronie różnorodności biologicznej, a także przedstawicieli agend ONZ, Komisji Europejskiej i kierownictwa UNESCO. Szczegółowy program znajduje się w załączniku poniżej.
Rok 2020 miał być szczególnym rokiem dla różnorodności biologicznej, ze względu na zaplanowaną w nim liczbę znaczących wydarzeń międzynarodowych z tej właśnie dziedziny, takich jak Światowy Kongres Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody, 15. Konferencja Państw-Stron Konwencji o Różnorodności Biologicznej czy Forum Bioróżnorodności Narodów Zjednoczonych. Wszystkie one zostały jednak przełożone na późniejsze terminy ze względu na pandemię COVID-19.
Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej proklamowany został 20 grudnia 2000 roku rezolucją Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych A/RES/55/201. Data wybrana na dzień obchodów przypomina konferencję w Nairobi (22 maja 1992 r.), na której przedstawione zostały rezultaty pracy specjalnej międzyrządowej grupy roboczej powołanej przez Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych (UNEP) do opracowania międzynarodowej umowy w dziedzinie ochrony bioróżnorodności.
UNESCO jest, obok FAO, UNDP i UNEP, jedną z agend ONZ najsilniej zaangażowanych w problematykę ochrony różnorodności biologicznej świata. Jednym z pięciu głównych obszarów tematycznych zainteresowania Organizacji są nauki przyrodnicze, w ramach których od 1971 roku rozwijany jest Międzynarodowy Program „Człowiek i Biosfera”, mający na celu kreowanie zrównoważonych relacji między człowiekiem i środowiskiem, między innymi poprzez sieć ponad 700 Rezerwatów Biosfery, w których schronienie znajduje ogromna liczba ekosystemów oraz chronionych gatunków, niejednokrotnie endemicznych.
Na Liście Światowego Dziedzictwa znajduje się 213 miejsc reprezentujących dziedzictwo przyrodnicze. Sieć Światowych Geoparków UNESCO zrzesza ich w tej chwili 147 w 41 krajach.
Powołana przez UNESCO do życia w 1960 roku Międzyrządowa Komisja Oceanograficzna, koordynująca międzynarodowe programy badawcze dotyczące mórz i oceanów, zrównoważonego rozwoju, monitoringu przeobrażeń i ochrony środowiska morskiego, wykorzystania przestrzeni i zasobów morskich, jest jedynym organem zajmującym się problematyką oceanograficzną w ramach systemu Narodów Zjednoczonych.
Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej (22 maja) obchodzony jest w bezpośrednim sąsiedztwie Światowego Dnia Różnorodności Kulturowej (21 maja), ponieważ zrównoważony rozwój wymaga połączenia wysiłków dla ochrony obu tych dziedzin.
Przesłanie Dyrektor Generalnej UNESCO z okazji Dnia
Strona poświęcona różnorodności biologicznej w portalu UNESCO
Dekada NZ Różnorodności Biologicznej 2011-2020
Konwencja o różnorodności biologicznej
Światowy raport na temat stanu zasobów bioróżnorodności Planety
Międzynarodowy Program Nauk o Ziemi i Geoparków - IGGP
Międzyrządowa Komisja Oceanograficzna - IOC
- Related News:
Światowy Dzień Środowiska - 02-06-20 16:10
