20-22 czerwca 2012 roku w Rio de Janeiro odbędzie się Konferencja Narodów Zjednoczonych na temat Zrównoważonego Rozwoju (UNCSD), zwołana rezolucją Zgromadzenia Ogólnego (A/RES/64/236) w dwudziestą rocznicę Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju, która obradowała również w Rio de Janeiro w 1992 roku i zakończyła się przyjęciem ”Agendy 21” – nazwanej wszechstronnym planem działania na wiek XXI dla Narodów Zjednoczonych, rządów i grup społecznych w każdym obszarze, w którym człowiek ma wpływ na środowisko. W bieżącym roku mija także 10 rocznica Szczytu Ziemi w Johannesburgu w 2002 r. Od tamtej pory liczba ludzi na świecie znacznie wzrosła i w 2011 r. wynosiła już 6,8 mld, a do 2050 roku osiągnie, według prognoz ONZ, 9 mld. Odpowiednio rośnie także skala problemów świata, na którą składają się m.in. skrajne ubóstwo (co piąty obywatel świata żyje za mniej niż 1,25 dolara dziennie, 1 miliard ludzi cierpi głód), egzystencja w warunkach prymitywnych (1,5 miliarda ludzi nie ma dostępu do elektryczności) lub wręcz zagrażających życiu (2,5 miliarda ludzi nie ma dostępu do urządzeń sanitarnych). Emisja gazów cieplarnianych stale rośnie, co grozi zagładą jednej trzeciej gatunków żyjących obecnie na Ziemi.

Rio+20 będzie konferencją na najwyższym szczeblu z udziałem głów państw z całego świata. Spodziewane jest przyjęcie dokumentu końcowego o randze zbliżonej do ”Agendy 21”.

Celem Konferencji jest ponowne pobudzenie politycznego zainteresowania zrównoważonym rozwojem, dokonanie oceny postępu, jaki się dokonał i rozpoznanie luk, które pozostały do zapełnienia w implementacji zaleceń poprzednich konferencji, w tym przede wszystkim Szczytów Ziemi, wreszcie – wskazanie nowych pojawiających sie wyzwań we wzajemnych oddziaływaniach człowieka i środowiska.

Obrady skupiać się będą na dwóch tematach:

a) zielonych gospodarek w kotekście zrównoważonego rozwoju i walki z obszarami ubóstwa i głodu

b) ram instytucjonalnych zrównoważonego rozwoju.

Kluczowymi tematami obrad będą:

- Przechodzenie do modelu bardziej zielonych gospodarek z myślą o ograniczeniu obszarów biedy na świecie

- Ochrona oceanów przed ich nadmierną eksploatacją, niszczeniem podwodnych ekosystemów i skutkami zmian klimatycznych

- Kształtowanie bardziej przyjaznych i sprawniej funkcjonujących organizmów miejskich

- Wykorzystywanie na szerszą skalę źródeł energii odnawialnych, umożliwiających wzrost gospodarczy przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczeń.

Konkluzja pierwszego Szczytu w 1992 roku, że dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju nie wystarczą jedynie działania na szczeblu rządowym, lecz potrzebne jest zaangażowanie wszystkich sektorów życia społecznego i wszystkich ”Głównych grup” jak je nazwano w Agendzie 21 - konsumentów, pracowników, ludzi biznesu, rolników, studentów, nauczycieli, badaczy, aktywistów, społeczności lokalnych i autochtonicznych - stanowi także myśl przewodnią tegorocznego Szczytu, w którym reprezentanci wszystkich tych grup odegrają istotną rolę.

Poszczególne kraje lub grupy krajów (np. kraje UE, wśród nich Polska) przygotowały na konferencję specjalne dokumenty programowe, sugerujące najważniejsze kierunki działań w drodze do zrównoważónego rozwoju w najbliższych latach. W ramach przygotowań do Szczytu, na przestrzeni ostatniego roku w wielu krajach zorganizowane zostały różnego rodzaju wydarzenia: konferencje, warsztaty i fora poświęcone zagadnieniom takim jak: problemy z wodą, gospodarka oceanami, zrównoważona turystyka, zrównoważona konsumpcja, zmiany klimatyczne, zielone gospodarki.

Sekretariat Konferencji przygotował serię jedenastu krótkich publikacji, zawierających podstawowe dane oraz wątki i zagadnienia do dyskusji podczas Szczytu, w ramach kilku najważniejszych dziedzin:

-         Handel i Zielona Gospodarka (Trade and Green Economy)

-         Wzmocnienie ram instytucjonalnych zrównoważonego rozwoju (Options for Strengthening IFSD: Peer Review)

-         Ramy instytucjonalne: zadania międzyrządowej instytucji ds. zrównoważonego rozwoju (FSD: Issues related to an intergovernmental body on SD)

-         Oceany (Oceans)

-         Zrównoważone miasta (Sustainable Cities)

-         Aktualne koncepcje zrównoważonego rozwoju i określających go wskaźników Current Ideas on Sustainable Development Goals and Indicators

-         Zielone miejsca pracy i przeciwdziałanie wykluczeniom społecznym (Green jobs and social inclusion)

-         Ograniczanie ryzyka klęsk żywiołowych i budowanie systemów ochronnych (Reducing Disaster Risk and Building Resilience)

-         Bezpieczeństwo żywnościowe i zrównoważone rolnictwo (Food Security and Sustainable Agriculture)

-         Zarządzanie w duchu zrównoważonego rozwoju na szczeblu regionalnym, krajowym i lokalnym (Regional, national and local level governance for sustainable development)

-         Woda (Water)

W komitecie przygotowawczym Szczytu., liczącym 11 członków, znalazło się po 2 przedstawicieli z każdego regionu świata oraz dodatkowo z Brazylii, jako kraju goszczącego Konferencję. Pracami przygotowawczymi kieruje Zastępca Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych ds. Ekonomicznych i Społecznych.

Szczyt poprzedzi kilka spotkań międzynarodowych, służących należytemu przygotowaniu tak wielkiego przedsięwzięcia:

• 3. spotkanie komitetu przygotowawczego (13-15 czerwca 2012 r.)
• 4 dni dialogu na temat Zrównoważonego Rozwoju (16-19 czerwca 2012 r.)

W związku z Konferencją, UNESCO opracowało publikację pt. ”Od zielonych gospodarek do zielonych społeczeństw”, stanowiącą swoistą mapę drogową dla działań służących zrównoważonemu rozwojowi w przyszłości i zawierającą główne tezy do dyskusji nad kolejnym dokumentem programowym, który ma być przyjęty na Szczycie Rio +20.