21 października 2016 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych proklamowało rok 2019 Rokiem Języków Rdzennych (International Year of Indigenous Languages - IY2019), powierzając UNESCO rolę międzynarodowego koordynatora obchodów, organizowanych we współpracy z wybranymi agendami Narodów Zjednoczonych, m.in. z: Urzędem Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka, UNDPI. WIPO, FAO, a także z Centrum Informacji NZ oraz rządami kilku krajów: Australii, Arabii Saudyjskiej, Boliwii, Ekwadoru, Estonii, Francji i Gambii.
Obchody Roku służyć mają zwróceniu uwagi na potrzebę ochrony i promocji języków rdzennych oraz podkreśleniu ich znaczenia dla rozwoju społecznego, gospodarczego i politycznego społeczeństw, także dla budowania pokoju i społecznej zgody oraz porozumienia.
Dla społeczności lokalnych są wyrazem ich tożsamości i odmienności kulturowej, zapisem własnego unikalnego sposobu myślenia i postrzegania świata, a także narzędziem, nie tylko komunikacji, integracji społecznej i edukacji, lecz również przekazu wiedzy, tradycji, historii danej społeczności. Język jest także narzędziem walki o prawa człowieka – szczególnie ważnym dla małych, lokalnych społeczności. Stanowi więc zasadniczy element i warunek ich zrównoważonego rozwoju.
Języki rdzenne to fundament różnorodności kulturowej, dlatego ich zanikanie ma destrukcyjny wpływ nie tylko na kultury lokalne, ale także na bogactwo kulturowe całego świata, a więc na życie każdego z nas. Zjawisko utraty tego dziedzictwa staje się dziś powszechne, a jego skala coraz bardziej niepokojąca. Spośród 7000 języków będących obecnie w użyciu, 2680 jest zagrożonych obumarciem. Ma to bezpośredni wpływ na życie 370 milionów ludzi tworzących społeczności rdzenne, które istnieją w tej chwili w 90 krajach i reprezentują 5 tysięcy odrębnych lokalnych kultur. Prognozy nie pozostawiają złudzeń co do tego, że negatywne tendencje będą się nasilać. Obecnie 97 procent mieszkańców naszej planety komunikuje się za pośrednictwem tylko 4 procent dostępnych na świecie języków, podczas gdy zaledwie 3 procent ludzi używa pozostałych 96 procent istniejących języków.
Proklamowanie Międzynarodowego Roku Języków Rdzennych ma na celu przede wszystkim zwrócenie uwagi na te niepokojące zjawiska, ale także wypracowanie Planu Działań, jakie należy podjąć dla ratowania tego niezwykle istotnego elementu bogactwa kulturowego świata. Rok ma przyczynić się do wzmocnienia współpracy międzynarodowej i dialogu międzykulturowego, a także pobudzić społeczność międzynarodową do działań promujących i ochraniających języki rdzenne przed wyginięciem. Plan Działań na 2019 r., opracowany przez UNESCO, przedstawiony został na 17. Sesji Stałego Forum NZ ds. Ludności Rdzennej (United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues–UNPFII)
Oficjalna inauguracja Roku nastąpi 28 stycznia 2019 r. w siedzibie UNESCO w Paryżu. Już teraz na specjalnie utworzonej przez UNESCO stronie Międzynarodowego Roku Języków Rdzennych śledzić można informacje na temat planowanych obchodów i wydarzeń na całym świecie, organizowanych zarówno przez Agendy Narodów Zjednoczonych i rządy poszczególnych krajów, jak też przez same społeczności rdzenne, zgodnie z przyjętym założeniem „nic o nas bez nas”. Strona zawiera ponadto materiały – tekstowe, zdjęciowe i filmowe - z których można skorzystać organizując wydarzenie związane z Rokiem. Można tam także zarejestrować wydarzenie, które samemu planuje się zorganizować.
Film nt. Międzynarodowego Roku Języków Rdzennych