1 24 R o z d z i a ł i – r o l a K U lt U rY w Ks z ta łt owa N i U s p o ł e cz e ń s t wa ... Do tej pory rola konserwatorów ograniczała się przede wszystkim do działań merytorycznych, badawczych, technicznych, organizacyjnych i administracyjnych, bezpośrednio związanych z ochroną i konserwacją. Taki zakres prac mógł być podejmowany w oparciu o ich wykształcenie i praktykę zawodową. Jednak obecnie to nie wystarczy, a żadna inna grupa zawodowa ani środowisko z własnej inicjatywy nie podejmą tych działań w ogólnopolskiej, systemowej skali. Dlatego to środowisko konserwatorskie musi poszerzyć obszar swoich działań. Nie jest to nic nadzwyczajnego we współczesnych realiach, gdy coraz częściej trzeba przekraczać granice dotychczasowego wykształcenia i praktyki. W praktyce konserwatorzy będą więc musieli poszerzać swoje kwalifikacje, a przede wszystkim pozyskiwać do współpracy specjalistów dziedzin związanych z edukacją takich jak: pedagogika, socjologia, organizacja, dziennikarstwo, reklama, etc. Uświadomienie tej konieczności przez środowisko konserwatorskie jest pierwszym warunkiem podjęcia skutecznych działań edukacyjnych. Trzeba podkreślić, że oczywiście nie ma potrzeby, by konserwatorzy w całości przyjęli zadania edukacyjne propagujące ochronę zabytków. Kluczowe jest natomiast dostarczenie argumentów, które będą podstawą prowadzonej edukacji. Wbrew pozorom nie jest to proste zadanie, gdyż nie ogranicza się do dostarczania tradycyjnych informacji o obiektach. Te informacje są powszechnie dostępne – dzięki współczesnym źródłom informacji bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, ale nie wystarczą do skutecznej edukacji na wskazanych poprzednio poziomach. Tradycyjne opisy zabytków – zawierające przede wszystkim ciągi dat, nazwisk i wydarzeń – nie są atrakcyjne ani jako treść, ani jako forma edukacji. Nie budzą wystarczającego zainteresowania i emocji, nie angażują, nie przekonują. Tradycyjny opis zabytku nie przekonuje współczesnego odbiorcy, że obiekt ma wartość, dlaczego należy go chronić, i dlaczego w określonej formie (z zachowaniem rygorów konserwatorskich). Zbudowany z tych informacji przekaz nie jest adekwatny do kompetencji kulturowych współczesnego, masowego odbiorcy. Konserwatorzy powinni więc poszukać nowej argumentacji, by zrealizować swoje cele. Wniosek ten zresztą ma szersze uzasadnienie, niż by to wynikało z zadań edukacyjnych; przekonanie społeczeństwa