180 R o z d z i a ł i – r o l a K U lt U r Y w Ks z ta łt o wa N i U s p o ł e c z e ń s t wa . . . Organizacje pozarządowe są tam tworzone przeważnie przez instytucje państwowe lub w różny sposób z nimi powiązane. W państwach prawa zwyczajowego: Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Australii sektor non-profit jest oparty na zasadach filantropii i konkurencyjności. Instytucje trzeciego sektora upodobniają się raczej do firm prywatnych niż do agend rządowych. Nawet wówczas, gdy rząd wspiera sferę społeczną, czyni to zazwyczaj za pośrednictwem instytucji pozarządowych. Jedynie w krajach skandynawskich sytuacja jest odmienna. Trzeci sektor nie jest w nich tak znacznie rozwinięty, gdyż właśnie państwo stanowi główne i bezpośrednie źródło zasilania sfery społecznej. Drugi typ sektora non-profit Anheier odnajduje w dawnych państwach socjalistycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Miały one zazwyczaj długoletnie tradycje filantropii i dobroczynności. Obecnie, po wieloletniej przerwie spowodowanej wprowadzeniem gospodarki jednosektorowej – opartej na zasadach centralnego planowania, państwa te muszą na nowo rozwijać sferę społeczną. Dzięki nowym regulacjom prawnym sfera ta może się rozwijać w ramach trzech sektorów: publicznego, prywatnego i pozarządowego”34. Działalność umożliwia: · · · · · · · · rozwój kultury niekomercyjnej w ramach sektora prywatnego, sprzyjanie zasadzie demokracji kultury – aktywnemu w niej uczestniczeniu, łagodzenie dysproporcji w dostępie do kultury, wykorzystywanie naraz wielu źródeł finansowania, urozmaicenie oferty podaży dóbr i usług kulturalnych prywatnych, przekazywanie zadań państwowych przez centrum i samorządy w ręce organizacji pozarządowych, jedną z form decentralizacji, tzn. powoływanieciałpośredniczących – guangos, działających na zasadzie „przedłużonego ramienia”, wykorzystywanie zasady ich funkcjonowania w procesie zmiany sposobu zarządzania publicznymi instytucjami kultury. Czy obecna liczba organizacji pozarządowych działających w sektorze kultury i ich aktywność są wystarczające z punktu widzenia 34 organizacji pozarządowych w sektorze kultury D. Ilczuk, 1995, op.cit., s. 23-24.