posłowie 287 na powszechnym dostępie do telewizji, Internetu, sztuki reprodukowanej (pocztówki, albumy), bardziej poszukuje w muzeum nowych doznań, nowych bodźców, niż atmosfery uświęconego mauzoleum. Pobudzanie kreatywnych zachowań u potencjalnego widza ekspozycji muzealnej, nastawianie go na pracę własną, inspirowaną oglądaną sztuką wydaje się najcenniejszym owocem działań edukacyjnych we współczesnym muzeum”28. Podążanie w kierunku kreatywności i innowacyjności może następować poprzez różnorakie formy edukowania, nauczania i kształtowania, jednakże „misję dzisiejszego Muzeum Sztuki widzimy raczej w wyzwalaniu w widzu krytycznego nastawienia do rzeczywistości. Przepracowywanie historii sztuki nadal pozostaje istotnym obszarem działalności łódzkiego muzeum, tyle że stanowi zaledwie środek do celu, jakim jest uwolnienie sztuki spod dyktatu jednej jedynej wykładni, otwarcie na wielość interpretacji, a co za tym idzie – wyzwolenie aktywnego i twórczego stosunku odbiorcy do tego, co podaje mu się do wierzenia jako prawdę o sztuce i o świecie”29. Tylko w ten sposób można otworzyć horyzonty, pozwalając tym samym na wyzwolenie kreatywnych impulsów i pomnażanie innowacyjności. Splatając na nowo Diagnoza odnosząca się do określenia najistotniejszych czynników decydujących o jakości rozwoju społecznego i gospodarczego – jawiącego się wysoką jakością życia ludzi – jednoznacznie wskazuje, że w obecnej dobie owymi czynnikami są kapitał ludzki i kapitał społeczny. Tym samym pomnażanie, odnawianie i poprawianie jakości tych kapitałów to najważniejsze wyzwania, przed jakimi stoi Polska w najbliższej dekadzie. Próbą wskazania odpowiedzi, w jaki sposób tego dokonać, jest także ta książka. Z całą mocą należy bowiem podkreślić, że konieczna jest edukacja poprzez kulturę, gdyż jest to najwłaściwsza droga ku kreatywności i innowacyjności. To także zasadnicza rola kultury 28 29 A. Czekaj, J. Pietryszyn, w tym tomie. J. Suchan, M. Ludwisiak, w tym tomie.