references
1 02 K R A J O B R A Z
K U L T U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z Y. D E F I N I C J E I A S P E K T Y P R A W N E
katalog działań, które w bardziej lub mniej bezpośredni sposób wywierają wpływ na wygląd polskiej przestrzeni. Co zrozumiałe, katalog ten jest najszerszy w przypadku wspólnoty samorządowej, jaką jest gmina, będąca szczeblem samorządu najbliższym obywatelom. Do jej kompetencji należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów21. Samodzielność gminy podlega ochronie sądowej22, w związku z tym możliwość ingerencji z zewnątrz w jej sposób działania jest mocno ograniczona. Pośród katalogu zadań własnych gminy, za mogące w szczególnym stopniu oddziaływać na krajobraz uznać można te, które swym zakresem obejmują: ład przestrzenny, gospodarkę nieruchomościami, ochronę środowiska i przyrody oraz gospodarkę wodną (pkt 1), gminne drogi, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego (pkt 2), edukację publiczną (pkt 8), kulturę, w tym biblioteki gminne i inne instytucje kultury oraz ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami (pkt 9), kulturę fizyczną i turystykę, w tym tereny rekreacyjne i urządzenia sportowe (pkt 10), zieleń gminną i zadrzewienia (pkt 12), utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (pkt 15), wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej, w tym tworzenie warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej (pkt 17). Katalog zadań powierzonych samorządom szczebla powiatowego, choć węższy, również stwarza znaczące możliwości wywierania wpływu na krajobraz, poprzez działania w obszarze23: edukacji publicznej (pkt 1), kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (pkt 7), kultury fizycznej i turystyki (pkt 8), gospodarki nieruchomościami (pkt 10),
21 22 23
Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Tamże, art. 3 ust. 2. Art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.
