references
R O L A S A M O R Z Ą D U W KS Z TA ŁT O WA N I U K R A J O B R A Z U . . .
1 05
jednostkach samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego funkcjonują kilkudziesięcioosobowe rady, w województwach zaś sejmiki. Urzędy obsługujące poszczególne jednostki – urzędy gmin, miast, marszałkowskie czy też starostwa powiatowe – zatrudniają pracowników odpowiedzialnych za realizację zadań i polityki w różnych dziedzinach. Nie ma praktycznie możliwości, aby tak liczna rzesza ludzi sama z siebie, bez wyraźnych wytycznych oraz budowanej konsekwentnie przez lata świadomości, mogła w podobny sposób pojmować zagadnienia związane z kształtowaniem i ochroną krajobrazu kulturowo-przyrodniczego. Dodatkowo sytuacji nie ułatwia wzmiankowany już wcześniej brak jasności w obszarze podstawowych pojęć. Wiele terminów z przytoczonych katalogów zadań własnych, wobec braku ustawowych defi nicji, może być bowiem interpretowanych w sposób zróżnicowany. Ludzie dysponujący realnym wpływem na wygląd polskiego krajobrazu nie posiadają zatem wspólnego, bądź choć zbliżonego znaczeniowo, aparatu pojęciowego. Jednym z najistotniejszych czynników kształtowania krajobrazu jest ład przestrzenny. Choć ustawodawca wymienia go na znamiennym, pierwszym miejscu w katalogu zadań własnych gminy, to samo pojęcie przez długi czas pozostawało pozbawione jakiejkolwiek definicji. Obowiązująca wciąż po reformie samorządowej ustawa z dnia 12 lipca 1984 roku o planowaniu przestrzennym28 w artykule 1. odnosiła się jedynie do pojęcia planowania przestrzennego, określając jego cel i podstawowe wymagania, jakie powinno uwzględniać w sposób pozostawiający adresatom szeroką przestrzeń interpretacyjną. Pojęcie ładu przestrzennego, aczkolwiek wciąż pozbawione defi nicji, wprowadziła kilka lat później ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym29. W myśl artykułu 1.2, w zagospodarowaniu przestrzennym należało uwzględniać zwłaszcza: wymagania ładu przestrzennego, urbanistyki i architektury (pkt 1), walory architektoniczne i krajobrazowe (pkt 2), wymagania ochrony środowiska przyrodniczego […] (pkt 3), wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i dóbr kultury (pkt 4).
28 29
Dz.U. 1984, nr 35, poz. 185. Dz.U. 1994, nr 89, poz. 415.