references
R O L A S A M O R Z Ą D U W KS Z TA ŁT O WA N I U K R A J O B R A Z U . . .
1 09
swobody w decydowaniu o losach zasobów przyrodniczych o znaczeniu ponadlokalnym. Przyroda to dobro ogólnonarodowe, ogólnoświatowe. Ochrona przyrody czasami oznacza konieczność zabezpieczania jej przed krótkowzrocznymi zachciankami inwestorów, polityków, grup interesu. Populistyczne hasła stwarzają często fałszywe nadzieje, które po zderzeniu z prawem prowadzą do niepotrzebnych frustracji i konfl iktów. Co gorsza – krajowe mechanizmy chroniące przyrodę przed doraźnymi interesami są słabe i często okazują się nieskuteczne, co sprawia, że unijne i krajowe prawo ochrony przyrody jest nagminnie i bezkarnie łamane”38.
Popełnione błędy
Narastające zainteresowanie omawianą problematyką, znajdujące swój wyraz w rodzącej się debacie dotyczącej jakości polskiego krajobrazu oraz w rosnącej liczbie publikacji poświęconych tej tematyce, wywołane zostało krytycznym stanem polskiej przestrzeni, która została w naszym kraju w ciągu minionego ćwierćwiecza znacząco zdegradowana. Pośród szczególnie niepokojących problemów, choć z pewnością nie jedynych zasługujących na uwagę, wymienić należy m.in.: pogłębiający się chaos przestrzenny, bezplanową i bezstylową zabudowę miejską i wiejską, intensywne zabudowywanie gruntów rolnych, zabudowywanie wszelkich wolnych przestrzeni miejskich, w tym terenów zielonych, placów, parkingów i innych miejsc służących celom publicznym, brak dbałości o kulturową tożsamość miejsc. Z architektonicznego punktu widzenia poszczególne części Polski są praktycznie nieodróżnialne, zaciera się również różnica pomiędzy miastem i wsią, brak należycie rozumianej dbałości o obiekty zabytkowe, przyjmujący postać bądź zaniedbywania ich aż do doprowadzenia do stanu ruiny, bądź skutkujący ich intensywnym „odnawianiem” i eksploatacją opartą na walorze ich atrakcyjności, kiedy to zabytki zamiast podlegać ochronie i opiece zgodnej z założeniami ustawowymi i ich
38
Stanowisko w sprawie kryzysu…, op. cit.
