references
O C H R O N A D Z I E D Z I C T WA K U LT U R O W E G O A S P O Ł E C Z E Ń S T W O. . .
1 27
kulturowego. Wymaga to wypracowania spójnego mechanizmu zarządzania, w myśl podejścia holistycznego (ang. living heritage)7, w którym społeczeństwo znajduje się w centrum działań ochronnych.
Konwencja UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego (2005)
Konwencja UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego z 2005 roku przyjmuje, że różnorodność kulturowa stanowi wspólne dziedzictwo ludzkości oraz że powinna być szanowana i chroniona z korzyścią dla wszystkich. Przy czym różnorodność ta, zgodnie z defi nicją przyjętą w Konwencji, odnosi się do wielości form, poprzez które wyrażają się kultury grup społecznych i całych społeczeństw. Wspomniane sposoby wyrażania kultury przekazywane są w obrębie grup i społeczeństw, a także pomiędzy nimi. Tym samym różnorodność kulturowa przejawia się nie tylko w zróżnicowanych formach, poprzez które wyraża się, wzbogaca i jest przekazywane dziedzictwo kulturowe ludzkości, ale także w różnych postaciach twórczości artystycznej, wytwarzania, rozpowszechniania, dystrybucji form wyrazu kulturowego i korzystania z nich, niezależnie od stosowanych środków i technik. Realizacja Konwencji z 2005 roku zakłada m.in. przyjęcie środków mających na celu zachęcanie organizacji typu non-profit oraz instytucji publicznych i prywatnych, artystów i innych osób zawodowo związanych z kulturą do rozwijania i promowania swobodnej wymiany i swobodnego przepływu idei i form wyrazu kulturowego oraz działalności kulturalnej, dóbr i usług kulturalnych, a także do pobudzania ducha kreatywności i przedsiębiorczości w prowadzonej działalności. Najważniejszą, w świetle tematyki niniejszego artykułu, jest deklaracja wyrażona w artykule 11. Konwencji z 2005 roku, zgodnie z którą Państwa-Strony uznały, że społeczeństwo obywatelskie pełni podstawową rolę w zakresie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego. Zobowiązały się one równocześnie, że będą zachęcać
7
Zob. K. Piotrowska, Aspekty prawne zarządzania dziedzictwem na przykładzie pomników historii i miejsc światowego dziedzictwa, [w:] Prawo ochrony zabytków, (red.) K. Zeidler, Warszawa-Gdańsk 2014, s. 275.