references
1 36 K R A J O B R A Z
K U L T U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z Y. D E F I N I C J E I A S P E K T Y P R A W N E
Zwiększenie roli społeczeństwa w zarządzaniu miejscami światowego dziedzictwa jest nadal aktualnym wyzwaniem dla Polski, choć wskazać należy na dobre praktyki w tym zakresie. Na uwagę zasługuje aktywność Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które zainicjowało wpis tarnogórskich podziemi i pogórniczych zabytków na powierzchni na Listę światowego dziedzictwa, przygotowując dokumenty niezbędne do wpisu.
Zakończenie
Zachowanie dziedzictwa kulturowego nie jest celem samym w sobie, ale powinno ono oddziaływać na jakość życia jednostek oraz na rozwój społeczny18. Z tego założenia wychodzi zarówno UNESCO, jak i międzynarodowe organizacje regionalne, takie jak Rada Europy, co wyraźnie widać w przyjmowanych obecnie aktach prawnych, które omówione zostały w niniejszym artykule. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w przedstawionych dokumentach i praktyce międzynarodowej dominuje podejście oparte na wartościach. W promowanym przez Zalecenie UNESCO z 2011 roku podejściu krajobrazowym, jak podkreśla K. Piotrowska, wskazano wprost na model partycypacyjny integrujący wszystkie aspekty funkcjonowania miejsca zabytkowego19. Podobnie, model oparty na włączeniu społeczeństwa w zarządzanie dziedzictwem zakłada Konwencja z Faro z 2005 roku. W obu tych dokumentach międzynarodowych wskazuje się na współzależność między człowiekiem a jego otoczeniem. Dominujące współcześnie modele zarządzania dziedzictwem kulturowym opierają się na publicznej partycypacji w procesach konserwacji oraz uspołecznieniu procesów decyzyjnych w administracji publicznej. Wzrost świadomości znaczenia współczesnej roli kultury i dziedzictwa kulturowego sprawia, że zmieniają się oczekiwania względem prawodawstwa na poziomie krajowym. Wpisanie tego zjawiska w obecnie prowadzoną dyskusję nad kierunkiem zmian polskiej regulacji,
18 Zob. Thérond D., Benefits and invocations of the Council of Europe Framework Convention on the Value of Cultural Heritage for Society, [w:] Heritage and Beyond, Paris 2009, s. 10. 19 Piotrowska K., op.cit., s. 277.
