references
1 52 W P Ł Y W
OTOCZENIA NA ROZWÓJ INDYWIDUALNY I SPOŁECZNY
Krajobraz tożsamości
Miasto staje się w tym kontekście coraz istotniejszym punktem odniesienia dla budowy krajobrazu własnej tożsamości. W perspektywie jednostkowej krajobraz jest też kluczowy: decyzja o tym, gdzie mieszkać pozostaje jedną z najważniejszych, nie tylko o znaczeniu ekonomicznym, ale również symbolicznym. Tak zwana „obieralna przynależność” pozostaje ważnym elementem umożliwiającym zrozumienie tego, czym kierujemy się, podejmując nasze decyzje mieszkaniowe. Wraz z różnicowaniem się pól społecznych (między innymi pracy, wypoczynku, zamieszkania czy edukacji) to właśnie miejsce zamieszkania staje się coraz bardziej znaczącym źródłem konstruowania jednostkowej tożsamości: „Własne miejsce zamieszkania (…) jest prawdopodobnie kluczowym wskaźnikiem tego, kim jesteś. Procesy eliminacji, poprzez które ludzie wybierają określone, a opuszczają inne miejsca, leżą u podstaw współczesnych bitew o społeczną dystynkcję. Zamiast postrzegać szersze tożsamości społeczne jako wynikające na przykład z racji zatrudnienia, bardzo obiecujące wydaje się zbadanie ich związków z lokalizacją zamieszkania”: przywiązania do konkretnego miasta (dyskusja o migrujących do miast „słoikach”), dzielnicy czy ulicy (w ramach procesów gentryfi kacji)15. Prócz opisanych już procesów suburbanizacji czy gettoizacji, czy coraz silniejszych procesów gentryfi kacji dzielnic polskich miast, warto przyjrzeć się szerszemu i bardzo ważnemu elementowi krajobrazu (tym razem politycznego) polskich miast, jakim są bez wątpienia nowe ruchy miejskie. Można powiedzieć, że są one owocem procesów, które opisałem wcześniej i „pojawiły się na tej fali inwestycyjnej, która naruszyła tkankę miejską i, co za tym idzie, naruszyła także relacje społeczne, które w tej tkance były zawarte”16. Wpisują się silnie w krajobraz miejskiej tożsamości: wynikają z niezgody na obecny kształt tkanki miejskiej, ale jednocześnie wykraczają dalece poza prosty schemat lokalnego protestu o charakterze środowiskowym, budując szeroko
15 Savage M., Bagnall G. i Longhurst B. (2005). Globalisation and Belonging. Sage, s. 207. 16 Mergler L., Pobłocki K. i Wudarski M., (2013). Anty-Bezradnik przestrzenny – prawo do miasta w działaniu, Biblioteka Res Publiki Nowej, s. 22.
