references
Z N A C Z E N I E I K S Z TA ŁT O W A N I E Ś R O D O W I S K A K U LT U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z E G O
1 59
Dorobek kulturowy ostatnich lat również może mieć olbrzymie znaczenie dla rozwoju turystyki. Przykładem jest wybitne dzieło architektury współczesnej – Muzeum Guggenheima Franka Ghery’ego, które stało się wizytówką Bilbao. Duża część turystów wyłącznie z tego powodu odwiedza to miasto. Dlatego dziedzictwo kulturowe jest w ekonomice miast zaliczane do czynników prorozwojowych, a nie postrzegane jako balast pochłaniający publiczne pieniądze.
Tradycje kształtowania środowiska kulturowo-przyrodniczego w urbanistyce i architekturze
Cytowana wcześniej Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2020 stwierdza: „Działania związane z upowszechnieniem i ułatwieniem dostępu do dziedzictwa kulturowego są nierozerwalnie związane i warunkowane przez proces ochrony dziedzictwa, a także gromadzenia i zachowywania dzieł kultury najnowszej. Państwo powinno wspierać i promować działania służące ochronie i zachowaniu dziedzictwa kulturowego realizowane zarówno przez podmioty publiczne, jak i pozarządowe, prywatne oraz osoby prywatne”14. To stwierdzenie potwierdza historyczną regułę rozwoju miast – bowiem od zarania naszej cywilizacji o kreowaniu miast i ich dorobku kulturowego decydowali rządzący, bez względu na system polityczny państwa i jego regionalną lokalizację. Również obecnie w większości krajów są to zadania władzy publicznej oraz – z zasady – działania zaplanowane, a spuścizna wieków w dziedzinie urbanistyki i architektury jest na to dowodem. Miasta były zawsze dziełem władców, rad miejskich i inwestorów prywatnych, dziełem wybitnych twórców, architektów i urbanistów, a wspaniała architektura i krajobrazy miejskie były zawsze zaplanowane i zaprojektowane. Te dwie czytelne zasady, przez tysiące lat, kształtowały procesy urbanizacyjne i krajobrazy kulturowe miast. Miasta od czasów starożytnych spełniały różne funkcje, służyły rządzącym, aby skutecznie kontrolować zdobyte terytoria i radom miejskim, aby bezpiecznie prowadzić handel. Ale również, od ery
14
Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004–2013, (2003). op. cit., s.62.