references
16
WPROWADZENIE
niż przytoczona powyżej, dotycząca zasad ochrony zabytków) oraz poszerzająca jej zapisy o zespoły ogrodowe, Karta Florencka z 1981 roku15. W dokumentach tych wprowadzono zasady ochrony zabytków architektonicznych wraz z ich otoczeniem i całych zespołów ogrodowych. W artykule 1. Karty Weneckiej zdefi niowano pojęcie zabytku, które „obejmuje zarówno odosobnione dzieło architektoniczne, jak też zespoły miejskie i wiejskie, oraz miejsca, będące świadectwem poszczególnych cywilizacji, ewolucji o doniosłym znaczeniu, bądź wydarzenia historycznego” i rozszerzono to określenie „również na skromne obiekty, które z upływem czasu nabrały znaczenia kulturalnego”. W artykule 13. odnoszącym się do współczesnych interwencji zapisano, że „Dobudowy mogą być dopuszczalne tylko o tyle, o ile mają wzgląd na poszanowanie wszystkich ważnych części budowli, jej dawnego otoczenia, równowagi kompozycyjnej i związków ze środowiskiem otaczającym”. Wiele z zapisów wyżej wymienionych dokumentów znalazło odbicie w zasadach i praktykach stosowanych przy wdrażaniu Konwencji w sprawie ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego przyjętej przez UNESCO w 1972 roku16. Ale oparcie się na różnorodności oraz równowartości wiązanej z ekspresją kulturową różnych grup i społeczności lokalnych nie było jeszcze wówczas tak oczywiste. Przy tworzeniu tej Konwencji powoływano się na zachodni system aksjologiczny oparty na hierarchii mającej na celu uszeregowanie i zachowanie wybitnych obiektów architektonicznych, świadczących o kunszcie dawnych pokoleń, uznając wyjątkową wartość przykładów architektury i zespołów przyrodniczych. Jednak po czterdziestu latach jej wdrażania pojawiły się tendencje dające o sobie znać w dyskusjach ostatnich sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa, gdzie padają głosy wyrażające troskę o uznanie różnych przejawów dziedzictwa materialnego w poszukiwaniu równowagi na mapie świata i respektowania zasady reprezentatywności kultur pochodzących z różnych regionów. Stąd blisko już do koncepcji tworzenia żywej mapy
http://www.nid.pl/upload/iblock/9b1/9b13bc019894c7975620590ae56f9641.pdf Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, Dz.U. z 1976 r., nr 32, poz. 190.
15 16
