references
Z N A C Z E N I E I K S Z TA ŁT O W A N I E Ś R O D O W I S K A K U LT U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z E G O
1 1 7
Podsumowanie
Nie ulega wątpliwości, że spuścizna poprzednich pokoleń wymaga ochrony, że mamy obowiązek tworzenia nowych wartości. Nie ulega też wątpliwości, że istniejące wartości są zagrożone, a nowe wartości nie często powstają. Wiemy też, że planowanie przestrzenne przechodzi kryzys i że wciąż nie ma sprzyjających warunków politycznych na jego naprawę. W tej sytuacji priorytetem i najważniejszym warunkiem reformy systemu gospodarowania przestrzenią jest zbudowanie szerokiego poparcia społecznego. Stanie się ono realne, kiedy wiedza o stratach, jakie ponosimy, i lekceważeniu interesu publicznego, stanie się wiedzą powszechną. Kiedy problemy urbanistyki, architektury, kultury przestrzeni wejdą do podstawowych programów nauczania, a szerokie działania informacyjne uświadomią obywatelom naszego kraju, jak bardzo interes publiczny jest w Polsce naruszany i zagrożony. W tym celu konieczne jest podjęcie szeregu działań: Konieczne jest współdziałanie ruchów społecznych i ruchów miejskich na rzecz ładu przestrzennego miast i jakości ich zagospodarowania, ochrony wartości naszego krajobrazu i przyrody. Muszą one przekonać obywateli, władze samorządowe i polityków, że planowanie i jego uspołecznienia zredukują konflikty i zapewnią gminom silną pozycję w konfrontacji z grupami interesów. Konieczne jest zbudowanie systemu informacji pełnej, aktualnej i zrozumiałej. Dotyczyć winna ważnych problemów i być kompletna od fazy pomysłu, bowiem pokazywanie projektów i planów na etapie końcowym, a inwestycji na etapie budowy jest nonsensem. Konieczne jest zreformowanie programu edukacji szkolnej. Fundamentalne pytanie sformułował Tadeusz Borys31: „W odniesieniu do jakiej koncepcji rozwoju, a w konsekwencji do jakości życia, chcemy prowadzić edukację?”. Konieczne jest zaakceptowanie znanej w innych krajach prawdy, że udział społeczeństwa w rządzeniu jest kosztowny. Wymaga stworzenia ram organizacyjnych dla debat, profesjonalnego wsparcia,
Borys T., (2009). Problemy edukacji dla zrównoważonego rozwoju – perspektywa aksjologiczna, [w:] Kultura a zrównoważony rozwój, wyd. Polski Komitet do spraw UNESCO, s. 246.
31