references
C I ĄG ŁO Ś Ć T R A DYC J I N A R O D O W YC H I LO KA L N YC H W S Y T UAC J I Z M I A N . . .
1 83
oddzielone – tak jak w poprzednim przypadku – od codziennego życia mieszkańców bądź też jako wielokrotnie przetworzone, nadbudowane i dostosowywane do potrzeb i gustów kolejnych epok oraz ustawicznie reinterpretowane elementy lokalnej codziennej przestrzeni aktywności. Generalnie jest to sytuacja pozostałości rzymskich we Włoszech, Francji, Hiszpanii czy w innych krajach romańskich. Naturalne nadbudowywanie się kolejnych warstw w ciągle zamieszkałej przestrzeni najlepiej chyba widać w Rzymie. O ile jednak poczucie kontynuacji we Włoszech – przejście od Forum Romanum do Foro Romano – jest zupełnie oczywiste i naturalne, o tyle już w krajach sąsiednich poczuciu ciągłości towarzyszą odczucia nieciągłości oraz szukanie przodków także w innych grupach. Jest to szczególnie widoczne w kulturze francuskiej, gdzie powtarza się w języku – skądinąd niewątpliwie romańskim – Nos ancêtres les Gaulois, ale traktuje z wyższością Bretończyków i ich język, gdzie Cezar traktowany jest w zasadzie jako obcy najeźdźca, ale do miana bohatera narodowego pretenduje nie tylko galijski Vercingétorix, ale także germański Chlodwig czy wreszcie pospołu z sąsiadami zza Renu Karol Wielki (Charlemagne czy Karl der Grosse?). Podobne problemy z kulturowymi przodkami mają Anglicy, którzy choć uważają się przede wszystkim za germańskich Anglosasów, w narodowym panteonie mają jednak także celtyckiego króla Artura i jego rycerzy okrągłego stołu czy francusko-andegaweńskiego Ryszarda Lwie Serce, a w narodowym herbie ciągle widnieją słowa Honni soit qui mal y pense oraz Dieu et mon droit. Dla dzisiejszych Anglików lokalnym zabytkiem ich narodowej kultury jest zarówno normański zamek zbudowany przez towarzyszy Wilhelma Zdobywcy, jak i pozostałości anglosaskiej chaty czy celtyckiego miejsca kultu. Interesującym w tym kontekście przypadkiem jest stosunek współczesnych arabskich muzułmańskich mieszkańców Afryki Północnej do dziedzictwa przedmuzułmańskiego, a w szczególności dzisiejszych Egipcjan do zabytków starożytnego Egiptu. Bezpośrednimi spadkobiercami starożytnych Egipcjan są Koptowie, a starożytny Egipt jako jedno ze źródeł własnej kultury traktują głównie Europejczycy (mimo że Europa znacznie więcej w istocie przejęła z tradycji Mezopotamii). Dla tożsamości współczesnych Arabów ważne są przede wszystkim