references
WPROWADZENIE
21
publicznej, mającej na celu zachowanie dziedzictwa i przekazania go przyszłym pokoleniom jako obowiązku moralnego i jednocześnie czynnika integrującego. Stanowi to zasadniczy wyróżnik Konwencji, która obejmuje pojęciem wspólnoty dziedzictwo kulturowe Europy, mieszcząc w sobie pamięć historyczną będącą źródłem tożsamości, ale też wspólnoty ideałów, wartości, zasad i celów zmierzających do rozwoju społeczno-gospodarczego i stabilności opartej na poszanowaniu praw człowieka, demokracji i państwa prawa. Warto tu przywołać inny, istotny dla naszego kontynentu dokument: Europejską Konwencję Krajobrazową30, której Polska, jako jej sygnatariusz, zobowiązała się przestrzegać, dbając o ochronę i kształtowanie krajobrazu jako dziedzictwa i bogactwa narodowego. Niestety jej pełne wdrożenie wciąż jeszcze wymaga czasu i zaniedbania w tej materii powodują w wielu miejscach dewastację krajobrazu. Dotyczy to zarówno środowiska naturalnego, jak i obszarów zurbanizowanych. Warto może przytoczyć tu zapisy zawarte w preambule Konwencji, które na pierwszym miejscu mówią, że w osiągnięciu trwałego i zrównoważonego rozwoju „opartego na zrównoważonych i harmonijnych relacjach pomiędzy potrzebami społecznymi, działalnością gospodarczą i środowiskiem” ważną rolę pełni krajobraz. Dalej stwierdza się, że stanowi on „zasób sprzyjający działalności gospodarczej i że jego ochrona, a także gospodarka i planowanie mogą przyczyniać się do tworzenia zatrudnienia” oraz, że krajobraz „przyczynia się do tworzenia kultur lokalnych” i „jest podstawowym komponentem europejskiego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, przyczyniając się do dobrobytu ludzi i konsolidacji europejskiej tożsamości”. Uznaje się przy tym, że krajobraz jest „ważną częścią jakości życia ludzi”, niezależnie od tego, gdzie mieszkają. Wymienia się tu obszary miejskie i wieś, obszary zadbane i obszary zdegradowane, zarówno te o wysokiej jakości i uznawane za charakteryzujące się wyjątkowym pięknem, jak i pospolite. W defi nicji przyjętej przez Europejską Konwencję, krajobraz to „obszar, postrzegany przez ludzi, którego charakter jest wynikiem działania i interakcji czynników przyrodniczych
Europejska Konwencja Krajobrazowa sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r., Dz.U. 2006, nr 14, poz. 98.
30
