references
WPROWADZENIE
23
organizmów miejskich, które stają się wielofunkcyjną formą mieszczącą w sobie funkcje mieszkalne, społeczne, kulturowe i symboliczne, nadające znaczenie zabudowanej przestrzeni. Dla zobrazowania działań człowieka zdobywającego wciąż nowe tereny pod zabudowę można użyć porównania z dziedziny sztuki i wyobrazić sobie organizmy miejskie, jako wielofunkcyjną „rzeźbę” mieszczącą w sobie architekturę, która – jak spirala Roberta Smithsona31, amerykańskiego artysty – wwierca się w przestrzeń natury i daje początek nowemu krajobrazowi. Ta swoista zamieszkana „rzeźba”, nasycona została jego emocjami i pytaniami, by poprzez tę przynależność człowieka jako „jednego z obiektów”, do świata rzeczy, pozostawać w dyspozycji wsłuchiwania się, w dialogu ze środowiskiem. W rezultacie tego dialogu architektura staje się symbolem świadomości wspólnoty ludzkiej, która uznaje się za współmieszkańca świata i ponosi odpowiedzialność za jego współkształtowanie. Językiem tego dialogu jest wszelki wyraz kulturowy, który pomaga ujawnić ową wspólnotę doświadczenia rzeczywistości i pomaga zrozumieć ją tak, aby móc współdojrzewać w harmonii z otoczeniem. Świadomość krajobrazu i jego złożoności czyni człowieka bardziej ostrożnym i gotowym do uważnego wsłuchiwania się tak, aby ingerencja w swoje otoczenie nie była inwazją pozostawiającą po sobie destruktywny ślad, nie do zatarcia przez następne pokolenia. prof. Sławomir Ratajski Sekretarz Generalny Polskiego Komitetu do spraw UNESCO
31
Robert Smithson (1938–1973) amerykański artysta, przedstawiciel nurtu sztuki ziemi, autor monumentalnej rzeźby na Słonym Jeziorze w Utah w USA, półkilometrowego usypiska w kształcie spirali.